Φαίνεται πως σ' αυτές τις απόπειρες ταίριαζε πιο πολύ η ξύλινη φωνή του Μπιθικώτση. Δεν θα υστερούσε όμως ο Καζαντζίδης σε ποιήματα αυτών των τριών. Αν προσθέσουμε σ' αυτούς τους τρεις τον Νίκο Καββαδία και τον Ναζίμ Χικμέτ η φωνή του Στέλιου θα ήταν ταμάμ!
Όσα τραγούδια όμως ερμήνευσε τα υποστήριξε και τα τίμησε στο έπακρο.
Σαν ακούς τον Στέλιο να ερμηνεύει το "Πάρε τα χνάρια μου" έτσι όπως πειστικά, γλυκά και επιβλητικά το επιτάσσει, σε μαγεύει, σε μαγνητίζει, σε υπνωτίζει. Έτσι το μόνο που σου 'ρχεται να κάνεις εκείνη τη στιγμή, είναι να πάρεις τα χνάρια π' άφησε!
Όταν παρουσιάζει "το ψωμί της ξενιτιάς είναι πικρό" γεύεσαι μες στο στόμα σου να κυριαρχεί μια στυφή γεύση από δύσπεπτο ψωμί ανούσιο και κακοφτιαγμένο!
Μένεις προσκολλημένος κοντά του για να μη χάσει το πέταγμα του, καθώς η παράκληση είναι και προσταγή στο ασύλληπτο "Εγώ είμαι αητός"!
Για τη φωνή και την ερμηνεία του Στέλιου έχουν ειπωθεί πάμπολλα.
Έχει ειπωθεί ότι ο Στέλιος Καζαντζίδης έχει την ωραιότερη φωνή στην Ελλάδα. Επειδή όμως ο Στέλιος δεν έχει θαυμαστές, αλλά οπαδούς, αυτοί πλειοδοτούν και ξεφεύγουν από τα στενά Ελληνικά σύνορα και πάνε παραπέρα. Έτσι ο Στελάρας τους, έχει την πιο ωραία φωνή που έχει βγάλει η Βαλκανική Χερσόνησος, η Μεσόγειος, η Ευρώπη, ο κόσμος, το σύμπαν. Όλα είναι θέμα του μεγέθους της λατρείας τους για τον Στέλιο. Το πού θα φτάσουν και πού θα σταματήσουν, ώστε τούτο να μην θεωρείται υπερβολή, είναι απροσδιόριστο!
Άλλωστε όταν απεφάνθησαν οι καθ' ύλην αρμόδιοι οι διαπιστώσεις οι κρίσεις και τα αποτελέσματα για την φωνή του Στέλιου ήσαν διθυραμβικά:
Μάνος Χατζιδάκις: "Για να βγει τραγουδιστής σαν τον Καζαντζίδη θα χρειαστεί να περάσουν δύο αιώνες!"
Άκης Πάνου:" Όλους τους τραγουδιστές να τους στύψεις μισό Καζαντζίδη δεν βγάζεις!"
Δύο μόνο χαρακτηριστικές τοποθετήσεις, αν και το σύνολο των εκπροσώπων του σιναφιού του στο ίδιο μήκος κύματος συντονίζονταν όταν μίλαγαν για τον Στέλιο.
Άκη Πάνου και Στέλιο Καζαντζίδη τους συνέδεε μια βαθιά αλληλοεκτίμηση και ένα μεγάλο απωθημένο για εκτενή συνεργασία. Παρόλα αυτά ο Στέλιος μόνο έξι τραγούδια του Άκη έχει τραγουδήσει. Αλλά τι τραγούδια! Το ένα καλύτερο από το άλλο. Πρώτα σε δημοφιλία το "Η ζωή μου όλη" και το "Το θολωμένο μου μυαλό". Όχι πως τα άλλα τέσσερα υστερούσαν ("Οι μισοί καλοί", "Άντε να περάσει η μέρα", "Μίσος", "Τα όνειρα που χτίζονται"), αλλά αυτά τα δύο όριζαν τους χαρακτήρες δημιουργού και ερμηνευτή.
Ρώτησαν τον Στέλιο πιο από τα τραγούδια που δεν είχε τραγουδήσει θα ήθελε να το έχει πει. Ο Στέλιος με μεγάλη ένταση και θαυμασμό απάντησε "Τον τρελό!" (Ασ' τον τρελό στη τρέλα του.) του Άκη Πάνου. Αυτή η επιθυμία, αυτό το παράπονο κι αυτό το έλλειμμα εκφράστηκε πολλές φορές από τον Στέλιο.
Σε αντιπαράθεση με την πιθανή ερμηνεία του Καζαντζίδη, με αυτόν που τελικά το είπε υπάρχει χάος απύθμενο.
Στο τραγούδι αυτό ενυπάρχει η τρέλα με όλα τα συνεπακόλουθα της! Αυτό λοιπόν, το ζωντανό τραγούδι αποδόθηκε τυπικά από έναν άχρωμο τραγουδιστή. Το Μανώλη Μητσιά. Αυτός ο υπερτιμημένος, κατά τη γνώμη μας, τραγουδιστής το είπε σαν να τραγούδαγε το "Αχ κουνελάκι".
Ένας τραγουδιστής που η αίσθηση που σου δημιουργεί όταν τραγουδάει είναι ότι σου κάνει χάρη. Ένας τραγουδιστής και πάλι κατά την γνώμη μας, που δεν έχει ούτε έναν φανατικό θαυμαστή!
Τον Φεβρουάριο του 1999 συνέβη κι αυτό το απίθανο με τον Άκη Πάνου και τον Στέλιο Καζαντζίδη. Με βεβαρυμμένη την υγεία του ο Άκης, πηγαινοερχότανε από τη φυλακή του Κορυδαλλού (έγκλειστος για τον φόνο του γαμπρού του)στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο της Νίκαιας για θεραπεία. Σε μια από τις επιστροφές του από το νοσοκομείο στη φυλακή και συνοδευόμενος από δύο αστυνομικούς κι ένα γιατρό, το αυτοκίνητο που τους μετέφερε παρέκλινε για μια ιδιότυπη στάση. Στο ταβερνάκι του Κουμπούρα. Εκεί που ήξεραν ότι συχνάζει ο Στέλιος. Η συνάντηση ήταν συγκλονιστική. Στήθηκε κι ένα μικρό γλέντι. Για κάμποση ώρα καταλύθηκαν οι νόμοι, οι κανονισμοί, οι τυπικούρες. Με την ανοχή όλων το εμπλεκομένων. Κι όταν την επομένη αυτό μαθεύτηκε δεν άνοιξε μύτη. Αντιμετωπίστηκε σαν κάτι πολύ φυσιολογικό απ' τις Αρχές αλλά και από όσους συμμετείχαν. Τέλος σ' αυτή την απίστευτη συνάντηση έβαλε ο Άκης Πάνου. Αγκάλιασε μέσα σε μεγάλη συγκίνηση τον Στέλιο, φίλησε ο ένας τον άλλον και ο Άκης του είπε: Συγνώμη Στέλιο αλλά έχω μεγάλο πρόβλημα. Πρέπει να τους πάω πάλι μέσα, δείχνοντας τους συνοδούς του!
Με τον Μάνο Χατζιδάκι δεν είχε τέτοιες σχέσεις και κολλητιλίκια. Χωρίς καμία προκατάληψη λοιπόν και με το κύρος της άποψης του Μάνου, αυτή η αξιολόγηση ισοδυναμούσε με πολλά παράσημα για την αξία του Στέλιου!
Ο Στέλιος δεν ήταν μονάχα λαϊκός τραγουδιστής. Υπήρξε και λαϊκός άνθρωπος.
Χωρίς τουπέ, χωρίς βεντετισμούς, χωρίς φανφαρονισμούς. Δεν τραγουδούσε μόνο στο πάλκο σαν επαγγελματίας τραγουδιστής. Με την ίδια άνεση μπορούσε να τραγουδήσει για χάρη της παρέας, για χάρη του γλεντιού. Μπορούσε να τραγουδήσει στις ταβέρνες με τους φίλους του. Το χει κάνει και το χει ξανακάνει!
Το 1965 ο Στέλιος Καζαντζίδης, στο απόγειο της δόξας του αποφάσισε να διακόψει τις εμφανίσεις του στα κέντρα. Αργότερα επέκτεινε την αποχή του στην δισκογραφία και στις συναυλίες.
Άλλοι λένε πως αφορμή για να σταματήσει να τραγουδάει στα κέντρα, ήταν ένα περιστατικό με μια Ελληνοαμερικανίδα φαν του που στο τσακίρ κέφι πέταξε ένα μπουκάλι από το οποίο αποκολλήθηκε η βάση του και περνώντας ξυστά από το πρόσωπο του Στέλιου σφηνώθηκε πίσω στο ντεκόρ του πάλκου.
Άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι φιμώθηκε για να καταδείξει την δέσμευση που είχαν οι τραγουδιστές προς τις δισκογραφικές εταιρείες με τα αποικιοκρατικά συμβόλαια που είχαν υπογράψει, στηλιτεύοντας αυτή την εκμετάλλευση χαρακτηρίζοντας την ομηρία.
Την απόφαση του αυτή, απ' όπου κι αν εκπορεύθηκε, την τίμησε δεόντως!
Πήρε τα μπογαλάκια του, τις καθετές του, τα αγκίστρια του και εγκαταστάθηκε στο κτήμα του στον Άγιο Κωνσταντίνο για να ασχοληθεί με μιά άλλη μεγάλη του αγάπη. Το ψάρεμα!
Σ' όλη αυτή την πολύχρονη αποχή του, πολλές σειρήνες τον επισκέφθηκαν για να τον μεταπείσουν προτάσσοντας τα εκατομμύρια τους για να ξανατραγουδήσει.
Παρόλο που ήταν σε κακή οικονομική κατάσταση απέκρουε με αποφασιστικότητα οποιαδήποτε προσφορά.
Άνοιγαν τις βαλίτσες με τα εκατομμύρια μπρος στα μούτρα του για να τον μεταπείσουν και 'κείνος αντέτεινε:
"Κλείστε τις βαλίτσες με τα λεφτά μην τα πάρει ο αέρας!"
Κι ύστερα:
Καθίστε να φάμε το ψαράκι που έβγαλα σήμερα, να το τηγανίσει η κυρά Βάσω και να πάτε στην ώρα τη καλή.
Μια βραδιά ψαρέματος με τον φίλο και κουμπάρο του, τον Νίκο τον Τζανιδάκη διημείφθη ο παρακάτω διάλογος.
Ας αφήσουμε τον φίλο του να μας τα πει αυτολεξεί μαζί με την ιστορία που προηγήθηκε του διαλόγου. Αντιγραμμένο από μία συνέντευξη που έδωσε για τον Στέλιο στην εφημερίδα City View στον Α. Θεοφιλόπουλο.
...Εκείνο το βράδυ, ο Μιχάλης, μου έκανε μία συγκλονιστική πρόταση. Πρέπει να ήταν το 1982. Η πρόταση ήταν 20 εκατομμύρια την βραδιά. Όποιος είχε εκατομμύρια, ήταν εκατομμυριούχος σε δραχμές τότε. Μου λέει: «Με το “Ναι” το δικό σου 500 εκατομμύρια». Του λέω: «Το “Ναι” το δικό μου δεν έχει καμία αξία». Μόνο άμα στο πει ο Στέλιος. Εγώ περίμενα να τον βρω στα καλά του. Ήμασταν ένα βράδυ και ψαρεύαμε στον Άγιο Κωνσταντίνο. Είχαν περάσει 15 ημέρες. Μου λέει: «Στο αγκίστρι μου παίζει ένας σαργός». Όσο καλός τραγουδιστής ήταν άλλο τόσο καλός ψαράς ήταν. Του λέω: «Δεν με ρώτησες τι με ήθελε ο Χαλκιαδάκης». Μου λέει: «Γιατί σάμπως εσύ μου είπες;». Ο Στέλιος δεν θα με ρωτούσε ποτέ. Του λέω: «Τι να σου πω τώρα;». Μου λέει: «Βρε, τον κάρφωσα» και ανεβάζει το ψάρι. Του λέω: «Τώρα θα στο πω. Κοίταξε να δεις, 200 ώρες δουλειάς, δικές σου, 4 δις». Γυρνάει και μου λέει: «Και δεν μου λες πολυαγαπημένε μου, πες ότι είχαμε (όχι ότι είχα) 4 δις. Τα ψαράκια, που είναι κάτω από την βάρκα, το ξέρουν; Το εκτιμούν καλύτερα;». Έτσι ακριβώς το είπε, δεν θα το ξεχάσω ποτέ. Του απάντησα όχι. Και τελείωσε εκεί η συζήτηση. Πείτε μου, στον πλανήτη γη, έναν καλλιτέχνη που να του δώσουν 4 δις για μία σεζόν και δεν θα τα πάρει. Δεν υπάρχει. Αυτός ήταν ο Καζαντζίδης. Όπως είπα και προηγουμένως, ήταν βαθιά έντιμος. Και είχε, επίσης, πάρα πολύ χιούμορ, ενώ τον νόμιζαν “βαρύ”.
Η εκδοχή που είχαμε στο νου μας στο παραπάνω διάλογο ήταν: "Γιατί, τότε τα ψάρια θα τσιμπάνε καλύτερα;"
Όταν όμως ο αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας λέει: "Έτσι ακριβώς το είπε", εμείς πρέπει να πάμε πάσο!
Γενικά η φιλοσοφία του σε ότι αφορά τα υλικά αγαθά, εκφρασμένη κατά κόρον ήταν: " Τα πολλά και τα καθόλου βλάπτουν!"
Από την ίδια συνέντευξη αντιγράφω:
Ερ.: Τον είχαν πλησιάσει πολιτικά πρόσωπα;
Απ.: Όλοι. Ανάμεσά τους και ο Ανδρέας Παπανδρέου και η Μελίνα Μερκούρη. Εγώ τον έπεισα, μια φορά, να πάμε σε ένα τραπέζι, που είχε η Μελίνα Μερκούρη προς τιμήν του. Την αγαπούσε την Μελίνα, όπως και την Ειρήνη Παππά. Όταν ήμασταν σε εκείνο το τραπέζι, του είπε η Μελίνα: «Κοίταξε να δεις τι σου έχω, τις συναγρίδες σου μαζί με μαγιονέζα». Με σκούντηξε και μου είπε ο Στέλιος: «Δεν μου λες πολυαγαπημένε μου, εμείς θα φάμε από αυτά τα “μακιγιαρισμένα”; Πάμε στον Άγιο Κωνσταντίνο να βγάλουμε δυο μπαλαδάκια να φάμε».
Διαχρονικά ο Στέλιος δεν εξυπηρέτησε τα τραγούδια του μόνο με μία φωνή. Έχουμε μετρήσει καμιά δεκαριά φωνές του Στέλιου. Στην έρευνα για τις ανάγκες αυτού του γραφτού τις βγάλαμε πολλές παραπάνω!
Θεωρούμε μεγάλο προσόν οι καλλιτέχνες να έχουν πολλές φωνές. Είτε είναι τραγουδιστές, είτε είναι ηθοποιοί, είτε είναι παραμυθάδες, είτε είναι καραγκιοζοπαίχτες ή κλόουν.
Ένα συγκλονιστικό παράδειγμα τέτοιου ηθοποιού ήταν και ο ανεπανάληπτος Θύμιος Καρακατσάνης. Μεγαλειώδης ηθοποιός, με πολλές φωνές που εξυπηρετούσαν με άνεση και τις άλλες καλλιτεχνικές ιδιότητες όπως παραπάνω αναφέρονται.
Στην επόμενη απόπειρα θα παρουσιάσουμε με παραδείγματα τις πολλές φωνές του Καζαντζίδη και θα κάνουμε φινάλε σ' αυτό το μικρό, αλλά γεμάτο αγάπη, αφιέρωμα στον Στέλιο.
Συνεχίζεται.
