Αυτό, αν συμβαίνει, θεωρώ ότι δεν είναι για το καλό της ανθρωπότητας, να κινούνται δηλαδή, σε εντελώς άλλον πλανήτη οι ερευνητές - επιστήμονες από όλους τους υπόλοιπους. Ναι μεν ο κόσμος θα χρησιμοποιεί όλα εκείνα τα επιτεύγματα των επιστημών, πιο πολύ τεχνολογικής υφής και θα επωφελείται από αυτές, αλλά η άγνοια για το που στηρίζονται όλα αυτά που διαμορφώνουν τον κόσμο μας μάλλον είναι ανησυχητική. Και δεν είναι μικρός ο κίνδυνος να γίνουν κάποτε εντελώς ανεξέλεγκτοι οι προχωρημένοι επιστήμονες, με μόνο πιθανό αντίπαλο την Αγορά, ανεπηρέαστοι μάλιστα σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό και από τους πολιτικούς. Αν δεν έχει μια σημαντική μερίδα του κόσμου μία ιδέα προς τα που πηγαίνουν τα πράματα της επιστήμης τότε μήπως δε θα μπορούν ούτε να τα σχολιάσουν, ούτε να τα κρίνουν και να θέτουν αιτήματα ως προς τις δικές του ανάγκες; Μήπως τόσο η κοινωνία με τα σχολεία της και τα ΜΜΕ, λέμε τώρα, όσο όμως και οι επιστημονικές οργανώσεις δε θα πρέπει να προσπαθήσουν να καλύψουν αυτήν την τεράστια απόσταση; Για να λέμε την αλήθεια θεωρώ απίθανο να συμβεί κάτι τέτοιο, αλλά ποτέ δεν ξέρεις...

Άλλο: ΄Ένας από τους 3 οικονομολόγους που κέρδισαν το φετινό Νόμπελ Οικονομίας που απονέμεται από την Τράπεζα της Σουηδίας είναι ο Tουρκοαμερικανός με γονείς αρμένικης καταγωγής Νταρόν Ατζέμoγλου (Κων/πολη, 1967) Το Νόμπελ το κέρδισε μαζί με δύο άλλους Αμερικανούς για τις έρευνές τους σχετικά "με τον τρόπο που οι θεσμοί διαμορφώνουν και επηρεάζουν την ευημερία", σαν τίτλος κατανοητός, το θέμα όμως δεν είναι και ο τρόπος σε γενικές γραμμές να είναι κατανοητός; Να μπορούν όσοι ενδιαφερθούν να πάρουν μία ιδέα;

Αυτό που επίσης είναι γνωστό, αλλά δεν εμφανίζεται στα πρωτοσέλιδα, ή στους βασικούς τίτλους των ειδήσεων παγκοσμίως, είναι, όπως επισημαίνει ο Ατζέμογλου, οι κίνδυνοι από την αποδυνάμωση της δημοκρατίας και των θεσμών. Η δημοκρατία είναι σε κρίση και η στήριξή της στον βιομηχανικό κόσμο βρίσκεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, είπε.

Η γήρανση, η τεχνητή νοημοσύνη, η ανισότητα, η φύση της εργασίας, η κλιματική αλλαγή. Αυτές είναι οι τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η ανθρωπότητα, τόνισε ο Ατζέμογλου. Τα αναφέρουμε αυτά για να δείξουμε ότι υπάρχουν ακόμα πρωτοκλασάτοι οικονομολόγοι που βλέπουν τι γίνεται γύρω τους.

Ερώτηση άσχετη. Μήπως βρίσκετε κι εσείς όπως εγώ, ιστορικά ωραίο που υπάρχουν και Έλληνες που φέρουν το επώνυμο Ατζέμογλου. 

Συνέντευξη επί ελληνικού εδάφους: Να σημειώσουμε τέλος πως ο Ατζέμογλου συμμετείχε σε ένα συνέδριο που γινόταν στην Αθήνα και εκεί πληροφορήθηκε τη βράβευσή του. Σε αυτό το συνέδριο έδωσε μία συνέντευξη στον Γιάννη Παλαιολόγο. 

ΕΔΩ  η συνέντευξη όπου μιλάει για τον Τραμπ, την Ευρώπη και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. 

Άλλο. Για το Νόμπελ Ειρήνης, που το απονέμει ειδικά το Νορβηγικό Κέντρο Νόμπελ Ειρήνης δόθηκε στην ιαπωνική οργάνωση Nihon Hidankyo, ένα κίνημα των επιζώντων των ατομικών βομβών που έπεσαν στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, γνωστή επίσης ως Hibakusha. "Η Hibakusha τιμάται με το Βραβείο Ειρήνης για τις προσπάθειές της να επιτευχθεί ένας κόσμος χωρίς πυρηνικά όπλα και γιατί κατέδειξε μέσω της μαρτυρίας αυτοπτών μαρτύρων πως τα πυρηνικά όπλα δεν πρέπει να χρησιμοποιηθούν ποτέ ξανά", ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ.

Όπως είπαν αυτοί που σχολίασαν αυτό το Νόμπελ, καλή επιλογή, αλλά μήπως ρε παιδιά ήρθε πάρα πολύ αργά; Να πούμε όμως ότι η περιρρέουσα την ημερών μας μας φοβίζει αφού οι εμπόλεμοι και οι συμμαχοί τους μιλάνε με ευκολία για πυρηνικό πόλεμο.Ξέρετε εσείς καμία εποχή που στις εξουσίες έγινε μάθημα το πάθημα;

Άλλο. Από καραμπόλα είχα διαβάσει πριν δύο χρόνια ένα βιβλίο ( Η χορτοφάγος) και μετά ακόμα ένα (Μάθημα ελληνικών) της φετινής Νομπελίστριας Λογοτεχνίας Χαν Γκάνγκ. Μου άρεσαν και τα δύο, αλλά δεν με τρέλαναν τόσο ώστε να τα δωρίσω σε φίλους. Η αλήθεια είναι ότι με ξάφνιασε που πήρε το Νόμπελ η Γκάνγκ και για ένα άλλο λόγο. Φαβορί στις στοιχηματικές εταιρίες ήταν η Κινέζα Κάν Χούε  που της έδιναν 1:10, δεύτερος ήταν ο Γιαπωνέζος Χαρούκι Μουρακάμι με 1:13, πέμπτη ήταν η Έρσα Σωτηροπούλου με 1:16 και κάπου αρκετά πιο κάτω ήταν η Χαν Γκάνγκ με 1:33. Μου άρεσε πάντως που κέρδισε μία γυναίκα που δεν ήταν ούτε φαβορί στις στοιχηματικές ούτε αουτσάιντερ, ενώ συνήθως οι στοιχηματικές επαληθεύονται στις προβλέψεις τους, που επίσης είναι από μία σχετικά μικρή χώρα και που όταν έμαθε ότι βραβεύτηκε ξαφνιάστηκε τόσο ώστε νόμιζε ότι ήταν απάτη. 

Η ίδια πάντως είπε στον πατέρα της ότι δε θα μπορούσε να πανηγυρίσει εν μέσω πολέμων, για τη νίκη της.

Μου είπε ότι, « δεδομένων των πολέμων Ρωσίας-Ουκρανίας και Ισραήλ-Χαμάς και με ανθρώπους να χάνουν καθημερινά τη ζωή τους, πώς θα μπορούσε να γιορτάσει και να δώσει μια πανηγυρική συνέντευξη Τύπου;», δήλωσε ο πατέρας της, επίσης πολύ γνωστός συγγραφέας στη Νότια Κορέα. Να πούμε τέλος πως η Χαν Γκάνγκ είναι η πρώτη νομπελίστρια από τη Νότια Κορέα, αυτήν την παράξενη χώρα και αυτός είναι ένας λόγος που μέσα σε λίγες ώρες μετά την βράβευσή της τα βιβλία της εξαντλήθηκαν.

Άλλο. Το Νόμπελ Φυσικής όπως διαβάσαμε απονεμήθηκε στους Hopfield και Hinton και επιβραβεύει τις θεμελιώδεις ανακαλύψεις τους, οι οποίες έθεσαν τα θεμέλια για τη σύγχρονη τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση.

 Διαβάσαμε πάντως πως ο J.Hinton μαζί με όλη την μεγάλη συνεισφορά του στην εξέλιξη της Τεχνητής Νοημοσύνης είναι γνωστός και ως ένας από τους κορυφαίους κήρυκες των κινδύνων που η Τεχνητή Νοημοσύνη επωάζει. Μετά την εμφάνιση του ChatGTP θορυβήθηκε μάλιστα τόσο πολύ από τις καινοφανείς δυνατότητες της νέας πλατφόρμας ΤΝ (η οποία βασίζεται εν πολλοίς στο έργο του), ώστε παραιτήθηκε από την εξαιρετικά ακριβοπληρωμένη του θέση στην Google για να μπορεί να μιλά «ελεύθερα», όπως είπε, για τους κινδύνους της ΑΙ. Δήλωσε «μετανιώνω πλέον για τη δουλειά μου» – και το να χαρακτηριστεί αυτή η είδηση μόνο «ανησυχητική» θα ήταν μια ριζική της υποβάθμιση. Μου θύμισε τον Οπενχάιμερ που μετά την χρήση της ατομικής βόμβας και την κατασκευή της βόμβας υδρογόνου έγινε στην ουσία πολέμιός της.

Τέλος. O 47χρονος Demis Xassabis κάτοικος Αγγλίας, είναι ένας από τους τρεις που βραβεύτηκαν φέτος με το Νόμπελ Χημείας. Η μητέρα του ήταν από την Αμμόχωστο. Παρεμπίπτοντος, Νόμπελ επιστημών είναι δυνατόν να κερδίσουν επιστήμονες με την δουλειά τους σε μικρομεσαίες χώρες; Απίθανο, ε; O Xassabis πάντως βραβεύτηκε μαζί με τους  David Baker και John Jumper για την δουλειά τους στην πρόβλεψη και τον σχεδιασμό πρωτεϊνών.

Ο Ντέμης Χασάπης σε μία συνέντευξή του είπε ότι εργάζεται για την υλοποίηση ενός προσωπικού ονείρου από τότε που ήταν νεαρός, δηλαδή την κατασκευή μηχανών-υπολογιστών που «σκέφτονται χωρίς ανθρώπινη επίβλεψη» με σκοπό να μπορούν να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων της ανθρωπότητας!

Αναρωτιέμαι αν πρέπει να πάρω τρέχοντας τα όρη και τα βουνά ή μήπως θα πρέπει να συνηθίσουμε ότι τα πράματα για την ανθρωπότητα όσο περνάει ο καιρός θα παίζονται όλο και πιο πολύ στην κόψη του ξυραφιού. Στην τελική, όλη η πρόοδος της επιστήμης συμβάλλει, χιλιετίες τώρα, στο καλό της ανθρωπότητας και ταυτόχρονα όμως, βελτιώνει την πολεμική μηχανή των χωρών που υπάρχουν, άσχετα από τις όποιες επιδιώξεις των επιστημόνων.

Ο Χασάπης πάντως δήλωσε ότι νιώθει υπερήφανος για την κυπριακή του καταγωγή, από την Αμμόχωστο: «Με κάνει να νιώθω όμορφα που οι Κύπριοι είναι περήφανοι για μένα. Έχω ελληνικό τρόπο σκέψης και όσα έχει κάνει ο ελληνισμός για τον δυτικό κόσμο από την κλασική περίοδο και μετά είναι μεγάλο κομμάτι του χαρακτήρα μου».

Πατώντας  ΕΔΩ  θα εμφανιστούν οι νικητές των φετινών Νόμπελ και οι λόγοι που βραβεύτηκαν. Εννοείται αναφέρονται και οι δύο Αμερικανοί της Ιατρικής που δε διαβάσαμε κάτι για να το σχολιάσουμε, εκτός από το ότι ο ένας, ονόματι Βίκτωρ Αμπρός, είναι αναπτυξιακός βιολόγος και συνομίληκός μου και ο άλλος, ονόματι Gary Ruvkun (αυτός με το μουστάκι), ένα χρόνο μεγαλύτερος, είναι μοριακός βιολόγος και γενετιστής και εκτός από την χαριτωμένη φωτογραφία τους που την αναρτήσαμε επί τούτου. Ανέφερα την ειδικότητά τους γιατί  αυξάνονται συνεχώς οι βιολόγοι που βραβεύονται με το Νόμπελ Ιατρικής και αυτό διότι την πρόοδο που σημειώνει η Ιατρική τα τελευταία χρόνια την οφείλει κατά κύριο λόγο στους βιολόγους.

Τελειώντας το άρθρο πέρασε από τα μυαλό μου η σκέψη πως όλων αυτών των βραβευμένων με Νόμπελ για τους οποίους έγραψα και πέρασε καλά η ώρα μου γράφοντάς το, ότι η ζωή τους θα είναι πολύ, μα πολύ καλύτερη από τη δική μου, φαντάζομαι σχεδόν από κάθε άποψη κι αυτό τίποτα δε μπορεί να το ισοφαρίσει. Να λοιπόν ένας ακόμα λόγος από τους πολλούς, που αληθεύει η φράση πως η ζωή είναι άδικη στο κέντρο της. Είναι τυχαίο ή κάποιος υπόγειος λόγος θα υπάρχει που μου πέρασε σήμερα αυτή η σκέψη και όχι κάποια άλλη φορά όταν τελείωνα ένα από τα τέσσερις περίπου χιλιάδες άρθρα που έγραψα στη Σταγόνα;