1) Η Βαλτιμόρη είναι μία ανεξάρτητη πόλη στο έδαφος της πολιτείας Μέριλαντ των ΗΠΑ κι ένα μεγάλο και ιστορικό λιμάνι στον Ατλαντικό ωκεανό. Βρίσκεται ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και τη Φιλαδέλφεια και απέχει 283 χιλ. από την Νέα Υόρκη. Ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 593.490 κατοίκους, ενώ της μητροπολιτικής περιοχής της Βαλτιμόρης, σε 2.800.053 κατοίκους.Το φορτηγό πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Dali, υπό σημαία Σιγκαπούρης, αναχωρούσε από το λιμάνι με προορισμό την Ασία όταν συγκρούστηκε μετωπικά με πυλώνα της γέφυρας.
Τα 6 θύματα επισκεύαζαν το οδόστρωμα της γέφυρας μήκους 2,6 χιλιομέτρων όταν μεγάλα τμήματά της κατέρρευσαν στον ποταμό Πατάπσκο και ήταν κυρίως από το Μεξικό και τη Γουατεμάλα.
3) Υπάρχουν αρκετοί δημοσιογράφοι που φλερτάρουν με την αλήθεια του θέματος που ερευνούν, σχολιάζουν και αναλύουν. Συνήθως οι περισσότεροι που διαβάζουν τα άρθρα τους έχουν ιδεολογικοπολιτική σχέση με το στίγμα του άρθρου και του αρθρογράφου. Σπανίως δεξιοί, ακόμα και ανήσυχοι, επιλέγουν να διαβάσουν άρθρα αριστερών και το ίδιο συμβαίνει αντιστρόφως και με τους ανήσυχους αριστερούς. Οι κεντρώοι του ΠΑΣΟΚ διαβάζουν βεβαίως τα άρθρα που έχουν πράσινο στίγμα, αλλά πιο εύκολα από τους μπλε και τους κόκκινους διαβάζουν άρθρα των άλλων. Βεβαίως μεγάλο ρόλο παίζει κι αν ο δημοσιογράφος έχει φτιάξει το όνομα του αμερόληπτου και ανεξάρτητου, ως προς τους πολίτες που τον ψάχνουν. Αυτόν τον εμπιστεύονται περισσότεροι από όλους τους ιδεολογικοπολιτικούς χώρους που ανήκουν. Μιλάμε για πολίτες που έχουν σε προτεραιότητα την αλήθεια από όλους τους άλλους παράγοντες.
4) Τον Άρη Χατζηστεφάνου πολύ λίγες φορές τον έχω διαβάσει, πράμα που σημαίνει ότι δεν έχω σχηματίσει γνώμη αν ανήκει στην τελευταία κατηγορία. Είμαι βέβαιος όμως ότι η πλειονότητα που θα διαβάσει το άρθρο του που ακολουθεί θα'ναι πολίτες αριστερής κλίσης. Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών με τον τίτλο "Το γεφύρι της ψέκας" κι έχει να κάνει με τις εξηγήσεις που δόθηκαν στις Η.Π.Α για τη γέφυρα που κατέρρευσε στη Βαλτιμόρη. Ας έχουμε υπόψη μας ότι με μικρότερη ή μεγαλύτερη ένταση παρόμοιες εξηγήσεις για τα κακά που συμβαίνουν σε όλες τις χώρες κυκλοφορούν αυτήν την εποχή που ο ανορθολογισμός έχει φουντώσει και ανταγωνίζονται τα μυαλά του κόσμου, οι κυβερνήσεις και τα ΜΜΕ.
Α.Χ. Η συγκλονιστική κατάρρευση της γέφυρας στη Βαλτιμόρη, αντί να οδηγήσει σε μια σοβαρή συζήτηση για τις συνθήκες ασφαλείας στην εποχή των γιγαντιαίων υπερωκεάνιων πλοίων, πυροδότησε ένα κωμικό όσο και τραγικό κύμα συνωμοσιολογίας. Οι μόνοι που έμειναν στο απυρόβλητο ήταν οι εφοπλιστές.
Κάθε φορά που καταρρέει ένα μεγάλο έργο υποδομής η συζήτηση περιστρέφεται συνήθως γύρω από τις ευθύνες των εργολάβων ή του κρατικού μηχανισμού.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες μάλιστα, όπου συναντάς ορισμένα από τα παλαιότερα και χειρότερα συντηρημένα έργα υποδομών στον αναπτυγμένο κόσμο, οι συχνές καταρρεύσεις αποτελούσαν πάντα αφορμή μιας γεωπολιτικής ενδοσκόπησης: Πώς γίνεται μια αυτοκρατορία που δαπανά σχεδόν ένα τρισεκατομμύριο δολάρια τον χρόνο σε πολεμικούς εξοπλισμούς να αδιαφορεί για τις κατασκευές από τις οποίες εξαρτώνται οι ζωές εκατομμυρίων Αμερικανών πολιτών.
Οταν όμως την περασμένη εβδομάδα το πλοίο Dali προκάλεσε την ολοκληρωτική κατάρρευση της γέφυρας Φράνσις Σκοτ στη Βαλτιμόρη, αντί να πάρουν τον λόγο οι μηχανικοί, οι οικονομολόγοι ή έστω οι ιστορικοί και οι διεθνολόγοι, οι τηλεοπτικές οθόνες γέμισαν με ακροδεξιούς, ρατσιστές, συνωμοσιολόγους.
Στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News του Ρούμπερτ Μέρντοχ μια παρουσιάστρια προσπαθούσε χωρίς κανένα απολύτως στοιχείο να συνδέσει το δυστύχημα με την «πολιτική ανοιχτών συνόρων» του Τζο Μπάιντεν και των Δημοκρατικών, γεγονός που ήταν τόσο αστείο όσο και παράλογο. Κατ' αρχάς γιατί ο Μπάιντεν ακολουθεί σχεδόν την ίδια πολιτική κλειστών συνόρων με τον Τραμπ, κυρίως όμως γιατί η μόνη σύνδεση ανάμεσα στο δυστύχημα και στη μετανάστευση είναι ότι τα περισσότερα θύματα ήταν φτωχοί εργάτες της γέφυρας από το Μεξικό, τη Γουατεμάλα, το Ελ Σαλβαδόρ και την Ονδούρα. Σύμφωνα μάλιστα με καταγγελίες τοπικών δημοσιογράφων, ήταν οι μόνοι που δεν ενημερώθηκαν για το σήμα κινδύνου που είχε εκπέμψει το πλοίο καθώς κινούνταν προς τον πυλώνα της γέφυρας.
Πλειοδοτώντας σε παραλογισμό, το δίκτυο καλωδιακής τηλεόρασης Newsmax (που χρηματοδοτείται από ακροδεξιούς επενδυτές αλλά και τον πρώην διευθυντή της CIA, Ουίλιαμ Κάσεϊ) προωθούσε μεταξύ άλλων τη θεωρία ότι το δυστύχημα μπορεί να συνδέεται με τα λοκντάουν που επιβλήθηκαν για τον περιορισμό της πανδημίας!
Οταν ολοκληρώθηκε και αυτή η παρωδία ενημέρωσης, ακούσαμε από τον ίδιο σταθμό ότι την ευθύνη φέρει η πολιτική φυλετικών ποσοστώσεων στις προσλήψεις, το γεγονός δηλαδή ότι το Δημόσιο και ο ιδιωτικός τομέας στις ΗΠΑ οφείλουν να προσφέρουν εργασιακές ευκαιρίες σε μαύρους, Λατίνους και άλλες μειονότητες που περιθωριοποιούνται από το εκπαιδευτικό σύστημα και αργότερα από την αγορά εργασίας.
Αποκορύφωμα αλλά και σύνοψη όλων των προηγουμένων αποτέλεσε η προσπάθεια κορυφαίων στελεχών του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος να αποδώσουν την ευθύνη στον δήμαρχο της πόλης, Μπράντον Σκοτ, ο οποίος εκτός του ότι είναι μαύρος έχει προκαλέσει την οργή της τραμπικής Δεξιάς για τις παρακάτω πολιτικές του: τη μείωση των δαπανών για αστυνόμευση και την αύξηση κοινωνικών προγραμμάτων, τη δημιουργία ανεξάρτητων επιτροπών για τον έλεγχο της αστυνομικής βίας, τη στήριξη των δημόσιων μέσων μεταφοράς, την επιβολή μάσκας την περίοδο της πανδημίας κ.ά.
Το γεγονός ότι καμία από αυτές τις πολιτικές δεν μπορεί να οδηγήσει ένα πλοίο να πέσει πάνω σε μια γέφυρα δεν φάνηκε να πτοεί ούτε την ηγεσία ούτε τους ψηφοφόρους του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, που συνέχισαν να αποδίδουν την καταστροφή στις πολιτισμικές, ως επί το πλείστον, διαφορές τους με τους Δημοκρατικούς.
Ο τρόπος διάδοσης και η μορφή που πήραν πάντως οι θεωρίες συνωμοσίας για την κατάρρευση της γέφυρας της Βαλτιμόρης είναι ενδεικτικά για τον τρόπο με τον οποίο η συγκεκριμένη ρητορική έχει μετατραπεί σε εργαλείο στα χέρια συγκεκριμένων συμφερόντων. Κατ' αρχήν επιβεβαιώθηκε για άλλη μία φορά ότι η πηγή των συγκεκριμένων θεωριών δεν είναι ο «απαίδευτος όχλος» και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως υποστηρίζει με επαρκείς δόσεις σνομπισμού η φιλελεύθερη Αμερική, αλλά ορισμένα από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης και μέλη του πολιτικού κατεστημένου.
Αυτού του είδους ο συνωμοσιολογικός λόγος είναι όλο και συχνότερα ακροδεξιός (φταίνε οι ξένοι και οι μειονότητες) αλλά και νεοφιλελεύθερος (φταίνε τα κοινωνικά προγράμματα ή η προσπάθεια του κράτους να προστατεύσει το κοινωνικό σύνολο περιορίζοντας το άτομο - αναγκάζοντάς το π.χ. να εμβολιαστεί ή να φορά μάσκα).
Η δεύτερη παρατήρηση, που πηγάζει από την πρώτη, είναι ότι αυτοί οι «θεσμικοί» συνωμοσιολόγοι στρέφονται όλο και συχνότερα εναντίον των κατατρεγμένων (μετανάστες, μαύροι, ισπανόφωνοι, θύματα αστυνομικής βίας κ.λπ.) και όχι εναντίον επιχειρήσεων ή τμημάτων των πολιτικών και οικονομικών ελίτ. Είναι χαρακτηριστικό πως όταν ο παραλογισμός κατέκλυζε τα δεξιά ΜΜΕ των ΗΠΑ, κυκλοφόρησαν ορισμένες πολύ καλύτερα τεκμηριωμένες θεωρίες που θα μπορούσαν να εξηγήσουν το δυστύχημα ή τουλάχιστον θα άξιζε να ερευνηθούν περαιτέρω.
Η Washington Post, λόγου χάρη, αναφερόταν στη συνηθισμένη πρακτική πλοιοκτητών και μεγάλων λαθρεμπόρων καυσίμων να νοθεύουν την ποιότητα των καυσίμων σε τέτοιο βαθμό ώστε να προκαλείται μπλακ άουτ στο σύνολο των συστημάτων ελέγχου ενός πλοίου (αυτό δηλαδή που συνέβη και στη Βαλτιμόρη). Από την πλευρά της η ηλεκτρονική έκδοση The Lever αποκάλυπτε ότι η εταιρεία Maersk Line Limited, που ναύλωσε το πλοίο, απειλούσε εργαζομένους της που είχαν καταγγείλει επικίνδυνες συνθήκες ασφαλείας στα πλοία. Η σχετική υπόθεση είχε φτάσει μάλιστα στο υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ το οποίο επέβαλε κυρώσεις στην εταιρεία.
Αλλοι ερευνητές σχολίαζαν ότι οι εφοπλιστικές εταιρείες αφέθηκαν να δημιουργούν όλο και μεγαλύτερα πλοία, τη στιγμή που ο δημόσιος τομέας στερείται τα χρήματα για να ανανεώσει τις υποδομές (λιμάνια, γέφυρες κ.ά.) ή να λάβει περαιτέρω μέτρα ασφαλείας για να διαχειριστεί αυτά τα μεγαθήρια.
Αν και καμία από αυτές τις πιθανές αιτίες δεν έχει επιβεβαιωθεί, αν μη τι άλλο στηρίζονται στη λογική και αποκαλύπτουν υπαρκτές και σκοτεινές πλευρές της δράσης του εφοπλιστικού κεφαλαίου. Και γι' αυτό περνούν στα ψιλά των περισσότερων ΜΜΕ αλλά και των συνωμοσιολόγων.
