Συγκεκριμένα, ο υπουργό Παιδείας αποφάσισε την έγκριση προμήθειας, εκτύπωσης και διάθεσης ολόκληρων λογοτεχνικών βιβλίων στο πλαίσιο του μαθήματος της Γλώσσας και της Λογοτεχνίας για τους/τις μαθητές/τριες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης αντιστοίχως, για το σχολικό έτος 2024-2025.

 Η προμήθεια θα γίνει από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και την εκτύπωση και τη διάθεση από το «Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων "Διόφαντος"» (Ι.Τ.Υ.Ε.) ολόκληρων λογοτεχνικών βιβλίων στο πλαίσιο του μαθήματος της Γλώσσας και της Λογοτεχνίας για τους/τις μαθητές/τριες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, για το σχολικό έτος 2024-2025, ως εξής:

Η σχετική δαπάνη προμήθειας των πνευματικών δικαιωμάτων των ως άνω λογοτεχνικών βιβλίων με τα απαραίτητα προεκτυπωτικά με σκοπό την εκτύπωση και διάθεσή τους στο πλαίσιο του μαθήματος της Γλώσσας και της Λογοτεχνίας για τους/τις μαθητές/τριες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης θα βαρύνει τον προϋπολογισμό του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.

Σ.Δ. Για μια ακόμα φορά στεναχωρήθηκα, διασπιστώνοντας ότι καλές ιδέες και πρακτικές σε διάφορα πεδία, όπως αυτή με τα βιβλία στο σχολείο που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες εδώ και μισό αιώνα και βάλε, τις αντιγράφουμε εν ψυχρώ. Όχι πως η αντιγραφή καλών επιλογών είναι από χέρι κάτι κακό. Άσε που μπορεί να προκύψει και κάτι καλό και δυνατό όταν δουλευτούν και προσαρμοστούν στη δική μας ιστορία και κατάσταση και εφαρμοστούν από εργατικούς υπαλλήλους που θέλουν το καλύτερο δυνατό και έχουν τα φόντα για να το πετύχουν. Μεγάλη ευθύνη προφανώς φέρει και το πολιτκό προσωπικό. Αυτό πάντως που με λυπεί είναι ότι σπανίως επινοούμε σ'αυτή την χώρα και με αυτό το κράτος δικές μας καλές λύσεις γενικά σε προβλήματα της κοινωνικής ζωής, τόσο καλές ώστε να μας αντιγράψουν κάποτε και κάποιοι από τους ξένους. Γιατί άραγε μας συμβαίνει αυτό εδώ και πάρα πολλά χρόνια και υπάρχει άραγε περίπτωση κάποτε να αλλάξει προς το καλύτερο για τον κόσμο;  

Διάβασα και αυτή την κριτική του Αντρέα Γαλανού για το θέμα των λογοτεχνικών βιβλίων που θα διανεμηθούν στους μαθητές, που την βρήκα αρκετά πειστική. 

Η ανάγνωση ολοκληρωμένων λογοτεχνικών έργων προβλέπεται από τα προγράμματα σπουδών εδώ και (πολύ) καιρό. Το πρόγραμμα της Λογοτεχνίας του 2011 το καθιστούσε σαφές - το ότι δεν γενικεύτηκε η εφαρμογή του παρά μόνο στην Α' Λυκείου είναι (κατά τη γνώμη μου) από τις μεγάλες ευθύνες που βαραίνουν τις ηγεσίες του Υπουργείου Παιδείας έκτοτε.

Φυσικά, ο Εξιπερί, η Όστιν, ο Ντόιλ, η Φρανκ, ο Τσέχοφ και ακόμα περισσότερο ο Όργουελ μπροούν να σταθούν και σήμερα. Εξυπακούεται πως Θεοτόκης, Παπαδιαμάντης και Βιζυηνός είναι μοναδικές πένες και σπάνιες κορυφές. Αλλά δεν μπορεί να έχει κανείς την αφελή πεποίθηση πως θα καλλιεργήσει την αγάπη για το διάβασμα στα παιδιά με υλικά σιτεμένα, για να μην πω ξινισμένα. Χρειάζεται δίπλα σε αυτά να μπουν και έργα σύγχρονα, με γραφή και περιεχόμενο που να τα αφορούν και να μπορούν να σχετιστούν μαζί του. Αλλιώς ματαιοπονούμε και κουνάμε το δάχτυλο. Και με κήρυγμα δεν αγάπησε κανείς το διάβασμα.

Υποστηρίζω ότι ότι το υπουργείο δεν δείχνει να λειτούργησε με κριτήριο τι θα μπορούσε πραγματικά να εμπνεύσει στους μαθητές τη φιλαναγνωσία, αλλά το τι μπορούσε να βρει πιο οικονομικά...

Στην λίστα του υπουργείου ο χρόνος πάγωσε στη δεκαετία του 1950. Αν δεν κάνω κάποιο λάθος, το πιο πρόσφατο έργο που περιλαμβάνεται είναι η συλλογή διηγημάτων "Ζητείται Ελπίς" του Σαμαράκη - έτος έκδοσης το σωτήριον 1954.

Υποπτεύομαι τον λόγο - τα πνευματικά δικαιώματα. Αν δεν κάνω λάθος μόνο το βιβλίο του Σαμαράκη (και του Καζαντζάκη για λίγο ακόμα) εξακολουθεί να έχει δεσμευμένα δικαιώματα. Δεν πιστεύω ότι κρύβεται κάποια συντηρητική και ηθικοπλαστική επιλογή από πίσω. Παρόλα αυτά το αποτέλεσμα είναι μια λίστα που βρομάει μούχλα και ναφθαλίνη. Και απορώ τι προτίθενται να κάνουν με τις μεταφράσεις, οι οποίες έχουν επίσης δικαιώματα...

Αλλά δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ: δεν υπήρχε κάποιος τρόπος κοτζαμάν Υπουργείο να λύσει το θέμα των δικαιωμάτων για 2-3 -έστω - πιο σύγχρονα βιβλία; Και όλοι οι εκδοτικοί οίκοι της χώρας είναι τόσο αδιάφοροι και κερδοσκόποι που δεν θα βοηθούσαν; Δεν το πιστεύω.... 

Υ.Γ Θυμήθηκα τώρα, τότε που ήμουν καθηγητής στο 1ο ΓΕΛ Κερατσινίου και κάποια χρονιά αποφάσισε ο Σύλλογος καθηγητών να πάρουμε μέρος σε ένα πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τον κινηματογράφο. Πήγαμε λοιπόν μια μέρα όλο το σχολείο στο εκτός λειτουργίας εδώ και χρόνια μεγαλοπρεπή Αττικόν επί της Σταδίου και είδαμε την ασπρόμαυρη ταινία Πολίτης Κέην (1940)  του Ο.Ουέλς, μια ταινία που για 50 συνεχόμενα χρόνια θεωρείτο από κινηματογραφιστές, κριτικούς, πανεπιστημιακούς και δημοσιογράφους η καλύτερη και τα τελευταία βρίσκεται ανάμεσα στις πρώτες θέσεις. Μετά την προβολή μίλησε στους μαθητές μας και ο γνωστός κριτικός Θοδωρής Κουτσογιανόπουλος που ήταν υπεύθυνος αυτού του προγράμματος. Η αίσθησή μας ήταν ότι η ταινία αυτή, αν άρεσε, θα άρεσε σε ελάχιστους μαθητές. Να ένα παράδειγμα που ενισχύει την επιχειρηματολογία του Αντρέα Γαλανού. Κι ένα αντιπαράδειγμα. Δύο συναδέλφισες φιλόλογοι μας είχαν πει πως κάποιες φορές που διδάξανε το Μοιρολόι της φώκιας του Παπαδιαμάντη δημιουργείτο μέσα στην τάξη ένα κλίμα κατάνυξης και πολλά παιδιά συγκινούντο.