Τετάρτη, 01 Ιανουαρίου 2025 08:25

Παγανιστικές δοξασίες στη θεσσαλική επαρχία: Να προσέχουμε γιατί δεν είναι απίθανο να χαθούμε όπως η Λαμπηδόνα την πρωτοχρονιά του 1901

Επιλέγων ή Συντάκτης 
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

fba39Λίγα χιλιόμετρα από το χωριό Βαθύρρευμα Τρικάλων βρίσκεται ένα σπήλαιο που λέγεται πως είναι άσχημο μέρος, ανίερο. Μέχρι τις αρχές του εικοστού αιώνα υπήρχε εκεί κοντά οικισμός που τον έλεγαν Λαμπηδόνα μιας και οι κάτοικοί του γνώριζαν πώς να βρίσκουν το ομώνυμο θρυλικό φυτό με τις μαγικές ιδιότητες.

Στη Λαμπηδόνα είχαν το εξής έθιμο για τη νύχτα της αλλαγής του έτους: μόλις έδυε ο τελευταίος ήλιος του χρόνου, ένας απ’ το χωριό (άγνωστο πώς τον διάλεγαν) γινόταν ο παλιός χρόνος: τυλιγμένος με κατάμαυρο μανδύα, φορτωμένος με έναν τριμμένο σάκο, ανέβαινε σ’ έναν καλοθρεμμένο γάιδαρο στρωμένο με πένθιμο ξεθωριασμένο κέντημα και πήγαινε ως τη σπηλιά όπου και κρυβόταν.

Λίγο αργότερα ξεκινούσε όλο το χωριό πομπή μέχρι την είσοδο της σπηλιάς, έξω από την οποία στρατοπέδευαν και άναβαν τρανή φωτιά για να ξορκίσουν τα δόντια του ψύχους. Κατόπιν οι νέοι έμπαιναν στο σπήλαιο, που τότε ήταν πολύ διαφορετικό, γεμάτο περάσματα που άλλαζαν σχήμα και προορισμό από τη μια χρονιά στην άλλη. Εκεί, μέσα στη γη, έψαχναν τον συντοπίτη τους φωτίζοντας τα σκοτάδια με φρεσκοκομμένες λαμπηδόνες· τα φύλλα των φυτών, όμοια με γλώσσες, πάφλαζαν απόκοσμα μέσα στις στοές. 

Στο μεταξύ ο κρυμμένος είχε αλλάξει, πετώντας τον μανδύα και το ξεθωριασμένο κέντημα του γαϊδάρου, βάζοντας τις καινούριες φορεσιές που ως τότε είχε στον σάκο: ακριβοθώρητη κάπα αυτός, με τρίκωχη σκούφια και μυτερές αλααφροπάτητες μπότες· τριπλοκεντημένο κιλίμι ο γάιδαρος, απ’ το οποίο κρέμονταν 12 κρόσσια, ένα για κάθε μήνα. Ήταν πια ο νέος χρόνος με το ακούραστο υποζύγιό του και περίμενε τους συγχωριανούς να τον βρουν. Και αν σε αυτή του την αναμονή, νόμιζε κάποιες φορές πως άκουγε ψιθύρους και παγωμένες ανάσες μέσα από τα σπλάχνα της γης, δεν έδινε σημασία.

Τον έβρισκαν εν τέλει, και τον οδηγούσαν με το φως από τις λαμπηδόνες. Και πώς τύχαινε κάθε φορά, ο νέος χρόνος έβγαινε απ’ τη σπηλιά καβάλα στο περήφανο γαϊδούρι ακριβώς τα μεσάνυχτα, στην αλλαγή του έτους. Άστραφταν κατακόκκινες οι νέες φορεσιές από τις φλόγες της μεγάλης πυράς. Ο νέος χρόνος είχε έρθει στο χωριό κι αυτό μπορούσε να προχωρήσει τo ημερολόγιο μια θέση παραπέρα.

Η Λαμπηδόνα χάθηκε την πρωτοχρονιά του 1901, άνθρωποι και σπίτια εξαφανίστηκαν, ούτε ίσκιος δεν έμεινε. Κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς συνέβη, αλλά ένας από τους τρελούς της περιοχής που ακόμη γυρνάει από πλατεία σε πλατεία, τραγουδάει πως το 1901 οι χωριανοί δεν βρήκαν στη σπηλιά τον νέο χρόνο, αλλά κάτι άλλο, ντυμένο με φλόγες και κόκαλα, με απύθμενες τρύπες αντί για μάτια και στόμα. Τη σπηλιά την έκανε λημέρι του. Κι όσο για το χωριό, δίχως καινούριο έτος, έμεινε για πάντα εκτός χρόνου, ξεγράφτηκε από τον κόσμο των ημερολογίων και από τους χάρτες μας.

Διαβάστηκε 174 φορές Τελευταία τροποποίηση στις Τετάρτη, 01 Ιανουαρίου 2025 08:36
Λάκης Ιγνατιάδης

Ραβδοσκοπία ατζαμή

Προσθήκη νέου σχολίου

Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση