Αρχιτεκτονική (30)
Στον Ντέιβιντ Άλαν Τσίπερφιλντ απονεμήθηκε φέτος το Πρίτσκερ, το κορυφαίο διεθνώς βραβείο αρχιτεκτονικής + ένα σταγονίσιο σχόλιο
Επιλέγων ή Συντάκτης Λάκης Ιγνατιάδης
Από τη Βικιπαίδεια πληροφορηθήκαμε τι είναι το Βραβείο Πρίτσκερ, το αποκαλούμενο "Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής". Είναι ένα διεθνές αρχιτεκτονικό βραβείο, το οποίο απονέμεται ετησίως σε εν ζωή αρχιτέκτονες από το Ίδρυμα Χάιατ και θεωρείται το κορυφαίο στον κόσμο για την τέχνη αυτή. Καθιερώθηκε το 1979 από τον Τζέι Α. Πρίτσκερ και τη σύζυγό του Σίντι, ενώ χρηματοδοτείται από την οικογένεια Πρίτσκερ. Οι υποψήφιοι για το βραβείο συναγωνίζονται τους καλύτερους αρχιτέκτονες σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο νικητής λαμβάνει το ποσό των 100.000 δολαρίων ΗΠΑ, όμως η φήμη που αποκτά είναι σπουδαιότερη.
Μέρος των κριτηρίων για βράβευση με αυτό το βραβείο είναι η πρωτοποριακή ποιότητα στην αρχιτεκτονική σκέψη. Επίσης, οι χρήσιμες συνεισφορές στο χώρο της οικοδομής είναι ένας ακόμη τομέας.
Νέα σχετικά με τον νέο Αρχαιολογικό Μουσείο και μια κριτική από την πρόεδρο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων
Επιλέγων ή Συντάκτης Λάκης Ιγνατιάδης
Αιμίλιος Χαρμπής. Νέα, ας ελπίσουμε ευχάριστη, στροφή παίρνει η σχεδόν 150χρονη ιστορία του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο μπαίνει πια για τα καλά σε φάση αναβάθμισης, σύμφωνα με τις χθεσινές ανακοινώσεις του υπουργείου Πολιτισμού. Συγκεκριμένα, γνωστοποιήθηκε πως η Διεθνής Επιτροπή Αξιολόγησης, που συγκροτήθηκε τον περασμένο Απρίλιο, κατέληξε στην αρχιτεκτονική πρόταση και στο προσχέδιο σύμφωνα με το οποίο θα δημιουργηθεί το Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο. Εκλεκτή της επιτροπής, ομόφωνα, είναι η πρόταση της σύμπραξης των αρχιτεκτονικών γραφείων David Chipperfield Architects και Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη Α.Ε.
«Η πρόταση των γραφείων David Chipperfield και Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη εικονοποιεί το όραμα, δημιουργεί ένα μοναδικό τοπόσημο στον αστικό ιστό, είναι ανθρωποκεντρική. Προβάλλει την εθνική διάσταση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το οποίο συνδέει με το παγκόσμιο γίγνεσθαι», δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, συμπληρώνοντας πως «θέλουμε ένα μουσείο εξωστρεφές, σε διαρκή διάλογο με την κοινωνία, με δυναμική ματιά προς το μέλλον».
Το ταξίδι του αρχιτέκτονα: Πέντε δημοφιλείς προορισμοί μέσα από την ιδιαίτερη και διαφορετική ματιά ενός αρχιτέκτονα
Επιλέγουσα ή Συντάκτρια Σούζη Παλαιοκώστα
1. Κοπεγχάγη
Η πολυταξιδεμένη αρχιτέκτονας Ειρήνη Γιωτοπούλου επιλέγει την Κοπεγχάγη ως αγαπημένη της ευρωπαϊκή πόλη. Στη δική της περιήγηση στην κλασική πόλη κύριο ρόλο έχει η σύγχρονη αρχιτεκτονική.
Στη μικρή σε μέγεθος αλλά μεγάλη σε επίπεδο design πρωτεύουσα λιγοστά βήματα αλλά πολλές εμπειρίες χωρίζουν το καρτποσταλικό λιμάνι Nyhavn και το Tivolli από τα μονοπάτια του design. Για εμένα δεν χρειάζονται πολύπλοκες αφορμές για να βρεθώ ξανά και ξανά στην Κοπεγχάγη. Βασικό κίνητρο είναι η ανάγκη να ικανοποιήσω τη ματιά του αρχιτέκτονα, που εμπλουτίστηκε με το πάθος για τη φωτογραφία και τον ρόλο του instagrammer. Σχεδόν 9 χρόνια πριν ετοίμασα τους φακούς μου και μπήκα στο αεροπλάνο με συνταξιδιώτισσες την αγαπημένη μου φίλη και μια ενθουσιώδη λίστα με τα τελευταία επιτεύγματα των αρχιτεκτόνων που θαυμάζω: MVRDV, BIG, Henning Larsen.
Πρώτος σταθμός η Islands Brygge, που αναφέρεται απλά και ως Bryggen και βρίσκεται ακριβώς δίπλα στο λιμάνι. Ατμοσφαιρική τον χειμώνα, όταν επισκέφτηκα εγώ τη χιονισμένη πόλη, ολοζώντανη το καλοκαίρι, όταν μετατρέπεται στο δροσερό παράκτιο σημείο συνάντησης των κατοίκων που απολαμβάνουν τον ήλιο, χαλαρώνουν, διαβάζουν ένα βιβλίο ή κάνουν πάρτι. Κάποιοι θα κάνουν και μια βουτιά για να νικήσουν τη δανέζικη ζέστη. Ένα από τα κτίρια που δεσπόζουν στον ορίζοντα είναι των MVRDV, το Gemini Residense, όπου τα διαμερίσματα στεγάζονται σε δύο πρώην σιλό. Αξίζει η αναφορά και στη νέα γειτονιά στο Sluseholmen, ένα τεχνητό κομμάτι γης πάνω στο οποίο στήνεται μια νέα κοινότητα σύγχρονων κατοικιών. H Danielsen Architecture έχει σχεδιάσει ένα έργο πρόσοψης, ένα κτίριο που μοιάζει με φάρο και δεσπόζει στην περιοχή. Είναι επενδεδυμένο με τούβλο, κάνοντας αναφορά στα κλασικά ολλανδικά κανάλια και κτίρια του Άμστερνταμ, αλλά και με στοιχεία που παραπέμπουν στην Ιάβα και το Βόρνεο.
Η πιο εντυπωσιακή, αν και σύντομη βόλτα με το μετρό, χωρίς οδηγό, έχει κατεύθυνση το Orestad. Κατά μήκος της διαδρομής ξεδιπλώνεται μπροστά μας όλη η σύγχρονη αρχιτεκτονική της πόλης: έργα για τα οποία όλοι μιλούσαν, όπως το VM Mountain των BIG, το Bella Tower, χαρακτηριστικό πράσινο κτίριο της γειτονιάς του Orestad, και τόσα άλλα που προσπαθούσα να φωτογραφίσω κατά τη σύντομη αυτή περιήγηση
Αν έπρεπε να επιλέξω τρεις φωτογραφικές στιγμές από το ταξίδι μου, η μία θα ήταν σίγουρα η βόλτα στην Islands Brygge το μεσημέρι, όταν τα κτίρια, το ένα μετά το άλλο, αντανακλούσαν το φως. Επίσης οι μίνιμαλ φωτογραφίες των κτιρίων του Orestad αλλά και η θέα της πόλης από την κορυφή του Rundetarn, του ζωντανού ορόσημου της Κοπεγχάγης από το 1642, το οποίο χτίστηκε ως αστρονομικό παρατηρητήριο. Όλη η ανάμνηση της πόλης συνδέεται με την αίσθηση της χρονιάς που επισκέφθηκα την πόλη. Εικόνες από το tumblr, αρχιτεκτονικές φωτογραφίες στο Instagram, με τους φανατικούς τότε instagrammers (όπως ήμουν κι εγώ) να ταξιδεύουν με κάθε αφορμή για να φωτογραφίσουν τα πιο πρόσφατα αρχιτεκτονικά έργα, τη χιονισμένη πόλη, τα cozy café με ταπετσαρίες σαν να βγήκαν από χριστουγεννιάτικα παραμύθια και τους Δανούς που φορούσαν fluo rubber covers πάνω από τα παπούτσια τους για να τα προστατέψουν – βέβαια, τα παπούτσια ίσως ήταν πιο εντυπωσιακά από τα καλύμματα.
Οι διευθύνσεις της ευζωίας στην Κοπεγχάγη είναι του Audo hotel και του εστιατορίου Geranium. Το Audo hotel, σχεδιασμένο από τους Norm Αrchitects, έχει όλα τα χαρακτηριστικά που αγαπώ στο interior design: ηρεμία, καθαρότητα και αφοσίωση στη λεπτομέρεια. Το δε Geranium συνδυάζει μοριακή κουζίνα και πρωτόγνωρες γεύσεις, συγκλονιστικό design και πιάτα σαν έργα τέχνης.
Πατώντας ΕΔΩ θα εμφανιστεί ολόκληρο το άρθρο με τις παρουσιάσεις
2η) του αρχιτέκτονα Δημήτρη Ποτηρόπουλου που γράφει για τη λίμνη Como με αφορμή το άρωμα ενός λουλουδιού, ένα θραύσμα από τις επιστολές του Franz Liszt, πλεύσεις ραστώνης σε ευοίωνα νερά και κάτι από όψιμο μπαρόκ.
3η) της αρχιτέκτονας Μαρία Τσαυτάρη ταξιδεύει πολύ, για δουλειά και για απόλαυση, που γράφει για το Παρίσι, την πρωτεύουσα που έχει επισκεφθεί περισσότερο από κάθε άλλη γράφει τμηματικά ανάμεσα σε Παναμά, Αθήνα και Διάπορο Χαλκιδικής.
4η) του αρχιτέκτονα Γιώργο Ατσαλάκη που δεν έχει κάνει kitesurfing στην Πούντα και δεν χορεύει μπάλους στο λιμανάκι της Νάουσας. Για εκείνον η «άγνωστη» Πάρος είναι ένα κομμάτι της Τοσκάνης που προσγειώθηκε στο Αιγαίο και έμεινε στον ήλιο να ψηθεί.
5η) του αρχιτέκτονα Σωτήρη Ανυφαντή που πιστεύει ότι διά της μνήμης διαμορφώνουμε το παρόν. Τα ευτυχισμένα παιδικά του χρόνια τον κάνουν να επιστρέφει ξανά και ξανά στη Σίφνο, στο αγαπημένο του κυκλαδίτικο νησί.
Chrysalis: Το πέταγμα της πεταλούδας εμπνέει ένα ιδιαίτερο συγκρότημα κατοικιών στη Βουλιαγμένη
Επιλέγων ή Συντάκτης Μανώλης Ροσμαράκης
Chrysalis είναι το νέο έργο του 314 Architecture Studio. Βρίσκεται στη Βουλιαγμένη, σε ένα οικόπεδο 1.957 τ.μ., σε πολύ κοντινή απόσταση από τη θάλασσα. Το έργο αποτελείται από τέσσερις ανεξάρτητες μονοκατοικίες που περιλαμβάνουν υπόγειο και σοφίτα. Η σύνθεση είναι εμπνευσμένη από το σχήμα και το πέταγμα της πεταλούδας: οι κατοικίες είναι τοποθετημένες έτσι ώστε το περίγραμμα του συνόλου τους να θυμίζει το έντομο με ανοιχτά φτερά. Τα «φτερά» αυτά αποκτούν τριπλό ρόλο και μετατρέπονται σε σκίαστρο για το ισόγειο, για τη σοφίτα, που χαρίζει θέα προς τη θάλασσα και το γειτονικό πάρκο, καθώς και για το διαχωριστικό μεταξύ των κατοικιών. Η ιδιωτικότητα επιτυγχάνεται κυρίως χάρη στην καμπύλωση των «φτερών» στο μέσο της κατασκευής.
Ρενέ Γκεγιουστέ: Η Γαλλίδα πρωτοπόρος της κοινωνικής στέγασης κέρδισε το Βραβείο Αρχιτεκτονικής 2022 της Βασιλικής Ακαδημίας
Επιλέγων ή Συντάκτης Λάκης Ιγνατιάδης
Είναι η τέταρτη νικήτρια του Βραβείου Αρχιτεκτονικής της Βασιλικής Ακαδημίας (RA), το οποίο "γιορτάζει τις υποτιμημένες συνεισφορές" στην αρχιτεκτονική.
Η Γαλλίδα αρχιτέκτονας είναι υπέρμαχος της κοινωνικής αρχιτεκτονικής, η οποία είναι περισσότερο γνωστή για το 10όροφο συγκρότημα διαμερισμάτων Le Liégat στο Ivry-sur-Seine και την πολυκατοικία La Maladrerie με ταράτσες στο Aubervilliers. Σήμερα ζει και εργάζεται σε ένα στούντιο στο Le Liégat.
"Τα επιτεύγματα της Renée Gailhoustet ξεπερνούν κατά πολύ αυτό που παράγεται ως κοινωνική ή προσιτή κατοικία οπουδήποτε σήμερα", δήλωσε ο Farshid Moussavi, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής των βραβείων αρχιτεκτονικής της Βασιλικής Ακαδημίας του 2022. "Το έργο της έχει μια ισχυρή κοινωνική δέσμευση που συνδυάζει τη γενναιοδωρία, την ομορφιά, την οικολογία και τη συμμετοχικότητα", συνέχισε.
Μη αρχιτεκτονική - κτήρια στην πρίζα, του Μάνου Σ. Στεφανίδη, από το fb
Επιλέγουσα ή Συντάκτρια Σούζη Παλαιοκώστα
Χαζεύω άναυδος υπό το απογευματινό φως του Μαΐου το κτίριο της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση. Φυλακή; Μνημείο του Ολοκαυτώματος; Αρχείο του Εμφυλίου; Γιατί, διερωτώμαι, τόσο ουδέτερο - απρόσωπο κτίσμα στον τόπο που γέννησε το πρόσωπο; Μήπως επειδή προώρισται να φιλοξενήσει έργα της πλέον ακατανόητης - ανοήτης avantgarde;Πως μπορεί να βοηθήσει η αρχιτεκτονική στο να ομορφύνουν οι πόλεις μας και να ανέβει η ποιότητα της ζωής μας;
Επιλέγων ή Συντάκτης Λάκης Ιγνατιάδης
Σ.Δ. Σε όλες τις πόλεις που έχω περπατήσει πάντα έχω έρθω σε επαφή με μέρη τους που αβίαστα νιώθω μία αγαλλίαση που ξεκινά από τα μάτια μου και φτάνει μέχρι τα ενδότερα του μέσα κόσμου μου. Κάθε φορά η κύρια αιτία αυτής της ευχαρίστησης έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως είναι η ομορφιά των κτιρίων και των χώρων που τα περιβάλλουν και η θέα που προσφέρουν. Οι πλατείες, τα πάρκα, τα άλση οι δρόμοι και οι φωτισμοί συνεισφέρουν κι αυτά με το αρμονικό δέσιμό τους και τη λειτουργική δυναμική τους στο να αισθάνομαι να ανθίζουν μέσα μου κάποια από τα καλά στοιχεία μου. Δυστυχώς ελάχιστους από τέτοιους χώρους έχω συναντήσει στην χώρα μας, ενώ αφθονούν στις άλλες χώρες που έχω επισκεφτεί. Είναι ένα θέμα αυτή η διαφορά που βγάζει μάτι και που είναι εναντίον μας.
Με όσα έχω αντιληφθεί τα χρόνια που μ'έχει απασχολήσει ερασιτεχνικά η βασική αιτία αυτής της βίαιας ασχήμιας έχω καταλήξει στο ότι σ'αυτήν την χώρα η αρχιτεκτονική βρίσκεται υπό διωγμό. Πρωτοστατούν οι κρατικές υπηρεσίες κι οργανισμοί σε όλο το φάσμα του δημόσιου τομέα που πάνε χέρι με χέρι με τον ιδιωτικό τομέα. Και στο κατόπιν μια πλειονότητα πολιτών που ακόμα κι όταν έχουν τα μέσα θεωρούν την αρχιτεκτονική ως μία υποδεέστερη τέχνη.
Francis Kere ο πρώτος Αφρικανός αρχιτέκτονας που κερδίζει το βραβείο Πρίτσκερ, το θεωρούμενο Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής
Επιλέγων ή Συντάκτης Λάκης Ιγνατιάδης
Αργυρώ Μποζώνη. Αρχιτέκτονας, εκπαιδευτικός, κοινωνικός ακτιβιστής, γεννημένος στη Μπουρκίνα Φάσο*, βραβευμένος με το βραβείο AgaKhan 2004 για την Αρχιτεκτονική και σχεδιαστής του Pavilion Serpentine το 2017, ο Francis Kéré είναι ο νικητής του βραβείου Pritzker** για το 2022, αυτού που θεωρείται το Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής.
Ο πρώτος Αφρικανός αρχιτέκτονας που διεκδίκησε το βραβείο στην 43χρονη ιστορία του, ο Kéré πέτυχε το κατόρθωμα με ένα χαρτοφυλάκιο που αποτελείται κυρίως από σχολεία, κέντρα υγείας και κοινοτικές εγκαταστάσεις – έργα δηλαδή που κάποτε θα μπορούσαν να θεωρούνταν πολύ μέτρια για ένα βραβείο που τιμάει ιστορικά σχεδιαστές εμβληματικών κτιρίων. Χυτεύοντας λάσπη σαν σκυρόδεμα και αγκαλιάζοντας τοπικά υλικά, ο Kéré προτείνει ένα όραμα αρχιτεκτονικής που ενισχύει τις κοινότητες και ανταποκρίνεται στην κλιματική κρίση. Ως εκ τούτου, η ανακοίνωση του βραβείου Pritzker δεν είναι μόνο ένα νεύμα επιδοκιμασίας για τον ίδιο, αλλά και για τη “δημοτική” αρχιτεκτονική, όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει σχέδια που ανταποκρίνονται άμεσα στο τοπικό κλίμα, τα υλικά και τις οικοδομικές παραδόσεις.
Κτίρια με οικοσυναισθηματική νοημοσύνη
Επιλέγουσα ή Συντάκτρια Σούζη Παλαιοκώστα
Πρωτοστατoύν στην αειφορία και εισήγαγαν τον όρο «οικοσυναισθηματική νοημοσύνη» στον παγκόσμιο αρχιτεκτονικό διάλογο. Η Στέλλα Πιερή και ο Πιέρος Πιερής, μαζί με την ομάδα τους στο αρχιτεκτονικό γραφείο Pieris Architects, δημιουργούν εδώ και 20 χρόνια πρωτοποριακά αειφόρα έργα που αποτελούν πρότυπο.
Το πολυβραβευμένο γραφείο, που πλέον έχει στο portfolio του πληθώρα υλοποιημένων έργων σε Ελλάδα, Κύπρο και Μεγάλη Βρετανία, συνδύασε την αρχιτεκτονική με την καινοτομία, την οικολογία και την ανθρώπινη ψυχολογία ‒ λογική που οι ιδρυτές ακολουθούσαν από τα φοιτητικά τους χρόνια.
Πώς μπορεί να ζήσει αρμονικά μια αυτάρκης κολεκτίβα κατά μήκος εγκαταλελειμμένων σιδηροδρομικών γραμμών στο Λος Άντζελες, σε έναν οικολογικό οικισμό, όπου το κέλυφος των κτιρίων είναι φτιαγμένο από βιολογικό βρώσιμο καλαμπόκι; Αυτό ήταν το πρώτο οικολογικό concept πάνω στο οποίο εργάστηκαν κατά τη διάρκεια των σπουδών του Πιέρου Πιερή στη σχολή Barttlet στο Λονδίνο.
Η «green team» της Dimand και τα μυστικά των πιο βιώσιμων κτιρίων της Αθήνας
Επιλέγουσα ή Συντάκτρια Σούζη Παλαιοκώστα
Τίμος Κουρεμένος. Παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα ακόμα δεν έχουμε πολλά πράσινα κτίρια, όλα τα πρότζεκτ που αναλαμβάνει να αναπτύξει ή έχει ήδη αναπτύξει η Dimand έχουν ως γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Όλοι έχουμε δει πολλά νέα κτίρια να κλέβουν τις εντυπώσεις τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα και έχουμε ακούσει για μεγάλα πρότζεκτ, όπως είναι ο πύργος με τους είκοσι δύο ορόφους στο λιμάνι του Πειραιά, που μετά από σαράντα έξι χρόνια θα γίνει ένα μοναδικό αξιοθέατο το οποίο θα μπορούν να θαυμάζουν όλοι όσοι φτάνουν στο λιμάνι.
Η Dimand είναι η εταιρεία που βρίσκεται πίσω από τέτοια σημαντικά πρότζεκτ της ελληνικής αγοράς, όχι τυχαία βέβαια. Με περισσότερα από δεκαπέντε χρόνια δράσης στον χώρο του real estate στην Ελλάδα, έχει καταφέρει να αποτελεί πλέον διεθνές πρότυπο στην κατασκευή βιοκλιματικών κτιρίων.