Ιστορικά

Ιστορικά (68)

onemanΝίκη Μπακούλη. Μια συζήτηση με τον συγγραφέα Σταύρο Παναγιωτίδη με αφορμή το βιβλίο του «Μύθοι, παρεξηγήσεις και άβολες αλήθειες της ελληνικής ιστορίας».

Η μητέρα του συνήθιζε να του λέει πως «όσα πιο πολλά ξέρεις, τόσο πιο δύσκολο είναι να σε κοροϊδέψει κάποιος». Ο Σταύρος Παναγιωτίδης το υιοθέτησε και φρόντισε να «οχυρωθεί» καταλλήλως, αναζητώντας την αλήθεια σε ό,τι τον αφορούσε και τον ενδιέφερε. Είτε ήταν η κοινωνιολογία, είτε η πολιτική επιστήμη, είτε η ιστορία.

Δευτέρα, 25 Μαρτίου 2024 09:20

Ο Αγώνας κρίθηκε στη θάλασσα

Επιλέγων ή Συντάκτης

Ο κομβικός ρόλος του στόλου των 700 μεγάλων εμπορικών πλοίων, αλλά και των μικρότερων

kathimerini27Κατερίνα Γαλάνη, Τζελίνα Χαρλαύτη. Aπό τους 40 ναυτοτόπους του Ιονίου και του Αιγαίου πελάγους, που είχαν αναδειχθεί τον 18ο αιώνα σε εύρωστες κοινότητες μέσα από το εμπόριο και τη ναυτιλία στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, οι 25 ναυτότοποι κηρύσσουν την Επανάσταση. Εκτός από την Yδρα, τις Σπέτσες και τα Ψαρά, που έχουν συνδεθεί άρρηκτα με τον ναυτικό αγώνα, στην Επανάσταση συμμετέχουν με τα πλοία τους και άλλα νησιά και παραθαλάσσιες πόλεις, όπως για παράδειγμα το Γαλαξίδι, το Μεσολόγγι, το Αιτωλικό στον Πατραϊκό και τον Κορινθιακό κόλπο, ο Πόρος, το Κρανίδι, η Σκόπελος και το Τρίκερι στο δυτικό Αιγαίο, η Τήνος, η Σαντορίνη, η Μύκονος, η Aνδρος, η Κύμη, η Κίμωλος, η Νάξος, η Μήλος και η Κρήτη στο κεντρικό Αιγαίο, η Πάτμος, η Σύμη και το Καστελλόριζο νότια, η Αίνος, η Λήμνος, η Λέρος και η Σάμος στο βορειοανατολικό Αιγαίο, μαζί με τις Κυδωνίες και τον Τσεσμέ στα μικρασιατικά παράλια.

dosilogiΣυνεντεύξεις συνανθρώπων μας που έχουν ξεχωρίσει εδώ και στα ξένα, είτε λόγω του έργου τους και της δουλειάς τους, είτε της ζωής τους και της δράσης τους, αναρτούμε αρκετά συχνά στη Σταγόνα, κι αυτό διότι έχουμε πειστεί πως οι πληροφορίες των συνεντευξιαζόμενων, τα πιστεύω τους, οι μαρτυρίες τους, οι σκέψεις και τα σχόλια τους μας βοηθούν να σχηματίσουμε μία καλύτερη ιδέα γι' αυτούς και το έργο τους και από ντόμινο και για την σχέση μας μαζί τους. Αλλά και γενικότερα αποτελούν μία αφορμή για να σκεφτούμε πρόσωπα, πράματα και καταστάσεις για τη ζωή, τους ανθρώπους και τις σύνθετες κοινωνίες μας. Ένα χαρακτηριστικό των συνεντεύξεων είναι ο συνήθως εύληπτος και πλούσιος λόγος τους αλλά όποτε είναι καλές δεν είναι ούτε απλοϊκός ούτε κοινότοπος.

athanasiadisΤον Kαθηγητή Δημόσιας Ιστορίας στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντεί­ου Πανεπιστημίου και συγγραφέα Χάρη Αθανασιάδη φιλοξένησε στις 18.6.2023 η καλή εκπομπή «Βιβλιοβούλιο», που προβάλλεται στο Κανάλι της Βουλής από το 2018.

Ο Χάρης Αθανασιάδης έχει εργαστεί επίσης στα Πανεπιστήμια Ιωαννίνων και Κρήτης και είναι διευθυντής του μεταπτυχιακού προγράμματος «Δημόσια Ιστορία» στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.

Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του «Η μνήμη και η πόλις» (εκδ. Ασίνη), ο Χάρης Αθανασιάδης συνομιλεί με τον Μανώλη Πιμπλή για την πρόσληψη της ιστορίας από την κοινω­νία, για την ανάπτυξη του κλάδου της Δημόσιας Ιστορίας τις τελευταίες δεκαετίες, για το πώς εκφέρεται ο λόγος για την Ιστορία στον δημόσιο χώρο.

drapetsona2Αντώνης Μήλτσος - Σελίδες Ιστορίας από την Δραπετσώνα.

 

 

 

vurla

Θεωρώ πως η συγκυριακή  κωδικοποίηση μιας ευκαιριακής «κοινής Ενσυναίσθησης» για το χώρο των Πορνείων δεν υπηρετεί ούτε τη Δραπετσώνα, ούτε το λαό της και κυρίως δεν την καταξιώνεται ως σύμβολο.
Προς τούτο θα κάνω κάποιες ιστορικοκοινωνικές αναφορές για να βοηθήσω σε πιο εμπεριστατωμένη προσέγγιση.

paragaΤο Χρονικό των γεγονότων που όρισαν το «Έπος της Δραπετσώνας»
«Χθες το απόγευμα σε ένδειξη  συμπαραστάσεως περιόδευσαν επί δίωρο στον συνοικισμό Δραπετσώνας επτά δημοτικοί σύμβουλοι με επικεφαλής τον δήμαρχο κ. Μαρίνο Κοσκινά. Οι παραπηγματούχοι υπεδέχθησαν παντού με ενθουσιασμό τους δημοτικούς άρχοντες και ετόνισαν ότι είναι αποφασισμένοι να υπερασπιστούν τις παράγκες τους μέχρις ότου εξασφαλιστεί η οριστική τους στέγασι».
Εφημερίδα «Αυγή», 19/8/1960.
«Ξεχώρισε για την ιδιαίτερα σκληρή στάση
που τήρησε απέναντι στους πρόσφυγες ο αξιωματικός ασφάλειας Βρεττάκος».
(εφ. Αθηναϊκή, 8/9/60).
repusiΣ.Δ. Μιλώντας εκ πείρας νομίζω ότι η Ιστορία έχει τη δυνατότητα να κάνει λίγο πιο σοφούς, ευαίσθητους και ανοιχτόμυαλους ιδιαίτερα όσους από αυτούς που έπονται των μεγάλων γεγονότων το ψάχνουν σε μπαξέδες που ανθίζουν. Δηλαδή σε μπαξέδες που διάφοροι με σημαντικά εφόδια μοχθούντες τους σκαλίζουν, τους ποτίζουν και κλαδεύουν τα γεγονότα σε συνδυασμό με την συγκυρία και τις περιρρέουσες ατμόσφαιρες. Η ομιλία αυτή της Πειραιώτισσας Μαρίας Ρεπούση με θέμα το πως και γιατί κινήθηκαν κάποιοι από τους βασικούς παίχτες που οδήγησαν στην Μικρασιατική Καταστροφή, δίνει κατ'εμέ πλούσια ερεθίσματα να τη σκεφτούμε πέρα από τα αυτονόητά της, πέρα από τις προσωπικές τραγωδίες. Μας δίνει δηλαδή τα βασικά σημεία μιας τρισδιάστατης προσέγγισης τέτοιας που μας επιτρέπει να ξεφύγουμε από την κλάψα, τα αναθέματα και το ρίξιμο των ευθυνών αποκλειστικά στους ξένους που δεν μας χωνεύουν. Να λοιπόν μια ευκαιρία για όσους θέλουν να πάρουν μία ιδέα κάποιων κυρίαρχων διεργασιών στην Οθωμανική αυτοκρατορία και στα πέριξ της, όπως και στις Ευρωπαϊκές δυνάμεις που κυνήγησαν τα συμφέροντά τους παίζοντας σημαντικότατο ρόλο στην διαμόρφωση των αιτιών που οδήγησαν χιλιάδες, προπάντων Έλληνες αλλά και Τούρκους στο θάνατο και στην προσφυγιά.
ilektriki-1Δεν θυμάμαι τι όνειρο έβλεπα. Άκουσα όμως μισοκοιμισμένη να χτυπούν καμπάνες, στην αρχή απόμακρα κι ύστερα πολύ κοντά. Ξύπνησα, ξύπνησε κι η Λενούλα κι  ανακαθίσαμε στα κρεβάτια μας. Αφουγκραστήκαμε. Ναι, ήτανε καμπάνες. Κοίταξα το ρολόι. Πέντε και μισή. Είχε αρχίσει να φέγγει κι ύστερα μια φωνή:
- Φύγανεεεεεε, φύγανεεεε. Ξυπνήστε, φύγανεεεεε.
Ήτανε η φωνή του Θανασάκη, του παιδιού της γειτονιάς. Έφερνε βόλτες γύρω γύρω σαν τρελός.
- Ξυπνήστε, ρε. Φύγανε οι Γερμανοί!

nixi2Τίνα Μανδηλαρά. ΕΛΑΧΙΣΤΑ ΠΟΛΕΜΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ γράφονται σήμερα, ειδικά στον τομέα της Ιστορίας, όπου αφθονούν οι επιστημονικές αναλύσεις και οι μελέτες σε μια προσπάθεια ανάδειξης της αντικειμενικής προσέγγισης που υπαγορεύουν ακόμα και τα πιο ακραία γεγονότα όπως το Ολοκαύτωμα, οι Παγκόσμιοι Πόλεμοι, η σύγκρουση Ανατολής - Δύσης. Οι παλιοί αναθεωρητισμοί και οι εκπρόσωποί τους μοιάζουν να ανήκουν στον παρελθόν, όπως και οι μονόπλευρες επικυρώσεις των θεμάτων που δίχαζαν, για παράδειγμα, τους μελετητές των κλασικών από τους αντίστοιχους των βυζαντινών σπουδών.

Ειδικά όσον αφορά τις τελευταίες, οι σύγχρονοι μελετητές φαίνεται να έχουν ξεπεράσει την παλιά προσκόλληση την άμεση σύνδεση Βυζαντίου και θρησκείας, δίνοντας μια σειρά από σύγχρονα έργα που προσπαθούν να αλλάξουν άρδην την εικόνα που είχαμε για τα χρόνια του Βυζαντίου (ειδικά μετά το περίφημο έργο του Πίτερ Μπράουν «Ο κόσμος της Ύστερης Αρχαιότητας», το οποίο επικαλούνται όλοι όσοι θέλουν να ξεπεράσουν τον συντηρητικό κλασικό διαχωρισμό μεταξύ του αρχαίου και του μεσαιωνικού κόσμου, που άνοιξε την προοπτική της ερμηνείας του Βυζαντίου προς τον κόσμο της Μεσογείου).

Σελίδα 1 από 5