Του Νικόλα Σεβαστάκη. Το φάντασμα ενός πολιτισμικού πολέμου κυκλώνει τη χώρα και πολλές άλλες που πέρασαν δύσκολα το πρώτο, φονικό κύμα της επιδημίας. Μπορεί μερικές λέξεις να τρομάζουν δυσκολεύομαι όμως να προτείνω άλλη για αυτό που συμβαίνει με τις δοξασίες και τη στάση πολλών συμπολιτών μας. Κανείς φυσικά δεν μπορεί να ξέρει τον αριθμό των αρνητών, ούτε την αναλογία των εχθρών της μάσκας σε επιμέρους κοινωνικές κατηγορίες, ηλικιακές κλίμακες και επίπεδα εκπαίδευσης. Σε μεγάλο βαθμό οι εικασίες μας για αυτά τα μεγέθη είναι επηρεασμένες από το καθημερινό βίωμα και τις (αναπόφευκτες) προκαταλήψεις του. Και έπειτα είναι το μεγάλο κάτοπτρο των social media που διαθλά τις τελικές εντυπώσεις και τους όρους της αντιπαράθεσης.  

Η συνέντευξη του καθηγητή Αλέξη Ηρακλείδη στο The PressProject είναι ένα καλοδεχούμενο αντίβαρο στον επιθετικό τόνο των δημοσιευμάτων της περιόδου που διανύουμε στα ελληνοτουρκικά. Υπάρχει σε όλα τα "εθνικά θέματα" ένας τόνος ηρωικού παράπονου στις περιγραφές μας. Παράπονου, γιατί η Ελλάδα είναι πάντοτε αμυνόμενη και δίκαιη. Ηρωικού παραπόνου, ωστόσο, διότι, αν χρειαστεί, η πατρίδα μας δεν διστάζει να δείξει τα δόντια της, να πολεμήσει τον Τούρκο και να υπερασπιστεί τα πάτρια εδάφη. Ο καθηγητής Ηρακλείδης παρουσιάζει τα σημεία στα οποία η Ελλάδα είτε έχει άδικο, όπως στα επιχειρήματα για τον εθνικό εναέριο χώρο, είτε δεν έχει τόσα μίλια δίκιο όσο νομίζει, όπως στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας. 

Ρεπορτάζ: Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ελληνικής Αστυνομίας, ήδη έχουν εντοπιστεί και παραπεμφθεί στον εισαγγελέα, από τη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος, 21 περιπτώσεις με αναφορές σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ιστολόγια, προς ποινική αξιολόγηση.

Από αυτές 10 περιπτώσεις αφορούν αναφορές ομάδων σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης για τη μη χρήση μάσκας στα σχολεία, μία περίπτωση αφορά βίντεο για το ίδιο θέμα και 10 περιπτώσεις αφορούν σε αναφορές σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης και ιστολόγια που παροτρύνουν τους πολίτες να μην τηρούν τα μέτρα αποφυγής διασποράς της πανδημίας.

Λεξικό Μπαμπινιώτη, σελ. 426: γκιόσα (η), γίδα ή προβατίνα μεγάλης ηλικίας, που δεν γεννά πλέον / γυναίκα γερασμένη, κακοφτιαγμένη και στριμμένη. Ετσι με αποκάλεσε πριν από λίγες ημέρες χρήστης του Facebook. Ηταν το σχόλιό του σε ανάρτησή μου για την ανάγκη, σε μια τόσο κρίσιμη φάση της πανδημίας, να φοράμε όλοι μάσκα.

Αμφιβάλλω αν γνωρίζει τι σημαίνει «γκιόσα». Κι εγώ, για να είμαι ειλικρινής, έπειτα από τη... φιλοφρόνησή του το έμαθα. Ομως εκείνος είχε τη σιγουριά ότι γνώριζε τα πάντα. «Να τρυπήσουν τα δικά σου πνευμόνια από τη μάσκα», μου έγραψε. Πρώτο δεδομένο και ακλόνητη βεβαιότητα: η επικινδυνότητα της μάσκας.

Πια ακόμα και οι ανυποψίαστοι το έχουν καταλάβει. Υπάρχουν στην εποχή μας και σε καθεστώτα σαν το δικό μας, σημαντικότατες πληροφορίες κι αποφάσεις που παίζουν στα σκοτάδια των υπουργείων κι όλων σχεδόν των θεσμών που το εθνικό και τοπικό πολιτικό μας προσωπικό, αποφασίζει να μην τα μαθαίνουμε τουλάχιστον τη στιγμή που μπορούν να αποκτήσουν ένα νόημα. Φυσικά και απαιτούμε να τα μαθαίνουμε όλα όσο κι αν κάποιες απ'αυτές τις πληροφορίες μεγαλώνουν τον κίνδυνο εξ αιτίας ενός ξέφρενου λαϊκισμού να προκαλέσουν περισσότερα κακά παρά καλά. Και το απαιτούμε διότι έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες να ωριμάζει πολιτικά ο λαός με όρους δημοκρατίας και διαφάνειας και να αποφασίζει υπεύθυνα για το παρόν και το μέλλον του εντός της κοινωνίας, λαμβάνοντας υπόψη του όλα τα δεδομένα. 

Τα 9 διηγήματα της Αθανασίας Δρακοπούλου ( Αθήνα, 1952) που περιλαμβάνονται στο βιβλίο με τον ωραίο τίτλο "Ποιος τραγουδάει και ποιος όχι" κυκλοφόρησε στα τέλη του '19. Το καθένα έχει κι έναν άλλον πρωταγωνιστή διαφορετικής ηλικίας που ζει μία φάση της ζωής του κάποια από τις άπειρες στιγμές των τελευταίων πενήντα χρόνων. Άλλο πιο πολύ κι άλλο λιγότερο μου άρεσαν όλα, τόσο που μου βγήκε η επιθυμία να βρισκόμουν με την Αθάνατη κόρη του Δράκου ένα βράδυ σε ένα ταβερνάκι και χαλαρά να συζητούσαμε συνοδεία κρασιού περί ανέμων και υδάτων. Η παρουσίαση αυτή περιλαμβάνει το σημείωμα στο οπισθόφυλλο, τη γνώμη μου και τρία μικρά αποσπάσματα από ισάριθμα διηγήματα.

Από μικρός, διαπλέοντας ως παιδί την πολύχρωμη δεκαετία του '60 και φτάνοντας έφηβος μέχρι την πολύβουη δεκαετία του ΄70 δια μέσου του μαύρου φόβου των εφτά χουντικών χρόνων, συνάντησα ανθρώπους γύρω μου, οι περισσότεροι μεγαλύτεροί μου, που είτε πίστευαν στο Χριστό και στις εντολές των παπάδων, είτε πίστευαν στις αξίες της αριστεράς και στη γραμμή του κόμματος, μα και αρκετούς που χωρούσε η καρδιά τους και τις δύο αυτές πίστες. Πολλούς απ'αυτούς έτσι όπως τους έβλεπα απ'έξω, η πίστη τους, αυτός ο ορυκτός τους πλούτος και η ζωή τους φαινόταν ένα όλον. Άλλων πάλι, όχι ότι ήταν υποκριτές, η ζωή τους ήταν πιο πλούσια από την πίστη τους, έχοντας φτιάξει/επιλέξει κι άλλες πηγές που τους έδιναν ενέργεια.

Όπως πληροφορηθήκαμε από τα κανάλια πυρκαγιά εκδηλώθηκε την ημέρα του Δεκαπενταύγουστου στο εργοστάσιο ανακύκλωσης πλαστικών στη Μεταμόρφωση, σε ένα παράδρομο της εθνικής οδού Αθηνών- Λαμίας, στο ύψος του 13ου χιλιομέτρου. Πυρκαγιά είχε συμβεί τον Μάιο του '18 και τον Μάιο του ΄20 στο εργοστάσιο ανακύκλωσης που βρίσκεται στον Ασπρόπυργο. Τι στ'αλήθεια συμβαίνει σ'αυτά τα εργοστάσια*, και ποιες υπηρεσίες έχουν την ευθύνη της προστασίας μας; 

Με δεδομένο ότι όλα είναι σχετικά, έξω πάμε καλά, να, όπως λόγου χάρη στη Γαλικία της Ισπανίας. Εκεί, οι τρεις μικρού μήκους ελληνικές ταινίες που ακολουθούν, είναι κάποιες απ'αυτές που χρησιμοποιεί ο φίλος Όσκαρ στα διαδικτυακά θερινά μαθήματα που κάνει για να μαθαίνουν ελληνικά οι μαθητές που έχει στο σχολείο στο μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών. Και όπως μας μήνυσε, και αποδοτικό είναι κι όλοι οι συμμετέχοντες το ευχαριστιούνται.

Διασχίζοντας το λιμάνι για να πάω από το σπίτι μου στον Πειραιά για ψώνια κι αυτό αρκετές φορές τις τελευταίες εβδομάδες, αυτό που μου έκανε εντύπωση παρατηρώντας όσα έβλεπα, είναι πως στη δικιά μου σούμα, σταθερά μειοψηφία είναι αυτοί που κρατούσαν τις αποστάσεις. Όπως ας πούμε, νεαροί στην πλειονότητά τους ταξιδιώτες που περίμεναν στην ουρά για να αποβιβαστούν στα πλοία, ζευγάρια ή παρέες, είναι ζήτημα αν απείχαν μεταξύ τους άντε βαριά βαριά μισό μέτρο. Σταματούσα για λίγο να δω πως εξελίσσoνται αυτές οι φάσεις και δεν αντιλήφθηκα ούτε μία φορά, είτε από μόνοι τους οι ταξιδιώτες, είτε με παροτρύνσεις ας πούμε των λιμενικών, να αραιώνουν, να απομακρύνονται οι μεν από τους δε. Όσο για τις περιβόητες μάσκες περίπου οι μισοί τις φορούσαν όσο στεκόντουσαν στην ουρά. Το ίδιο παρατήρησα και έξω από τις τράπεζες.