Και για να εντοπιστεί το γελοίο χρειάζεται να υπάρχει μια ομαδική συμφωνία για το τι είναι γελοίο και τι δεν είναι. Για το ποια εμφάνιση, ποια χειρονομία, ποια πράξη, ποιος ήχος και ποιος λόγος είναι κοινωνικά απαράδεκτα και άξιο της ποινής του γέλιου. Αυτό λοιπόν είναι το καρναβάλι. Μια ομαδική σύμβαση που αποφάσιζε κάθε χρόνο τι ήταν το γελοίο και τι έπρεπε να κάνει τον κόσμο να γελά. Μια από τις βασικότερες ομαδικές εκδηλώσεις του πολιτισμού μας που ανανέωνε κάθε χρόνο, ανάλογα με την κοινωνική επικαιρότητα, την περιπτωσιολογία του γελοίου. Μια συστηματική διαπόμπευση κι επιδειξη παραδειγματική των ανεπίτρεπτων πράξεων, λόγων, εμφανίσεων και καταστάσεων που δίδασκε το κοινό των πόλεων μας ΜΕ ΤΙ ΝΑ ΓΕΛΑΕΙ. 

 .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Και που οποσδήποτε τα στοιχεία της μεταμφίεσης και των δρώμενων είναι βασικά για την καταγγελία του γελοίου.

............................................................................................................................................................................

Πάντως το κύριο κοινό χαρακτηριστικό σε όλα τα καρναβάλια της Ελλάδας ήταν και είναι ακόμα η ασυδοσία του λόγου, η ελευθεροστομία, η αισχρολογία.`Ο ανεπίτρεπτος λόγος επιτρεπότανε άλλοτε σε όλους κατά τη διάρκεια των αποκριών, και το έθιμο σώζεται ακόμα σε πολλά μέρη περιορισμένο στην Κυριακή της Τυροφάγου και την Καθαρή Δευτέρα. 

Έτσι λοιπόν από τα καρναβάλια αντιγράφανε τους ανεπίτρεπτους λόγους και πράξεις οι τρελοί και τα παιδιά. Και οι τρελοί επαναλάμβαναν αυτά που μάθαιναν κατά τη διάρκεια του χρόνου, ενώ τα παιδιά προκαλούσαν τους τρελούς να τα επαναλάβουν και τους διαπόμπευαν δείχνοντας στους γνωστικούς  τι τους περίμενε αν τολμούσαν να προβούν σ'αυτές τις πράξεις ή να ξεστομίσουν αυτούς τους λόγους. 

............................................................................................................................................................................

Στην Αθήνα, με το απότομο μεγάλωμα του πληθυσμού της και τη σύνθεση πολλών επαρχιακών παραδόσεων, το πανηγύρι της γελοιοποίησης πήρε τεράστιες διαστάσεις στις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Κι όπως ο αγοραίος πολιτισμός καταπιεζόταν από την αστομανή εξουσία ο αθηναϊκός καρνάβαλος εξελίχτηκε σε μια ξέφρενη γελοιοποίηση των αστών και του κάθε ήθους και έθους που είχε σχέση με τας Ευρώπας. Οι ξένοι συγγραφείς που έτυχε να δουν το καρναβάλι των Αθηνών την εποχή εκείνη, το συγκρίνουν με τα καρναβάλια της Βενετίας και των Καννών και λένε κιόλα πως ήταν πολύ καλύτερο. Το καρναβάλι αυτό έδωσε με την έμμετρη σάτιρα των πάντων στις πλατείες και στα σταυροδρόμια, που ακουγόταν από το περιβόητο κάρρο του που τριγυρνούσε στην πόλη, την αφορμή να γεννηθεί η Αθηναϊκή Επιθεώρηση.

............................................................................................................................................................................

Άλλο ένα σημείο ενδεικτικό του κρατικού πολιτιστικού παρεμβατισμού και μιμητισμού της δύσης είναι η προοδευτική αποβολή από τη γιορτή του καρνάβαλου της θεατρικότητας, της γελοιοποίσης, της διαπόμπευσης του γελοίου, της διακωμώδησης, της σάτιρας και η αντικατάσταση όλων αυτών των βασικών στοιχείων με την "παρέλαση", την κυριότερη ιεροτελεστία του αστικού κράτους. Έτσι το καρναβάλι της Πάτρας, από λαϊκό καρναβάλι δεμένο με την αγοραία παράδοση της πόλης αυτής και ολόκληρης της νότιας Ελλάδας έγινε σιγά σιγά μια επίσημη παρέλαση. Τα άρματα, μας είπαν, δεν τα φτιάχνουν οι παλιοί που τα έφτιαχναν από παράδοση. Τα φτιάχνουν καλλιτέχνες που δουλεύουν ψάχνοντας να βάλλουν στο κάθε άρμα την ...αφαίρεση και την πρωτοτυπία της ζωής τους. Και κάποιες "καλές" ορχήστρες που μας φέρνουν και μας δημιουργούν την υποχρέωση να χοροπηδάμε με σοβαρότητα αντί να ψάχνουμε την ...πλάκα και το καλαμπούρι.

............................................................................................................................................................................

Έτσι, να, κάπως έτσι, χάθηκε το χιούμορ και το γέλιο και δεν ξέρουμε πια με τι να γελάμε. Κι όμως θα έπρεπε να ξαναρχίσουμε, όπως εδώ κι έναν αιώνα. Να γελάμε με όλους και με όλα. Να εντοπίσουμε τις τόσες γελοιότητες της κοινωνίας μας και να τις εξοστρακίσουμε καταδικάζοντάς τες στην κοινωνική ποινή του γέλιου.    

Τα παραπάνω αποσπάσματα είναι από το κεφάλαιο "Το καρναβάλι" που υπάρχει στο εξαιρετικό βιβλίο του Εμμανουήλ Ζάχου "Η πιάτσα" , εκδόσεις Κάκτος, (1980).

Τα γαμοτράγουδα  (18:34)  με την Δόμνα Σαμίου 

Τα αποκριάτικα  (19:24) με την Δόμνα Σαμίου