Με αφορμή το κύκλωμα των εκβιαστών στον μεγαλύτερο δήμο της χώρας και τη «μαφία της οικοδομής» στο πιο τουριστικό νησί της Ελλάδας, ο Παναγιώτης Καρκατσούλης (φωτό), εμπειρογνώμονας δημόσιας διοίκησης, τονίζει πως «το κομμάτι του real estate και η ακόρεστη δίψα γύρω από αυτό, ξύπνησαν αντανακλαστικά άγριας εκμετάλλευσης ενός ήδη διαβρωμένου συστήματος».

«Δεν υπάρχει περίπτωση εγκληματικής δραστηριότητας που να σχετίζεται με αδειοδοτήσεις, εγκρίσεις, αναθεωρήσεις, αγοραπωλησίες και άλλα παρεμφερή αντικείμενα, στην οποία να μην εμπλέκεται δημόσια υπηρεσία», εξηγεί ο κ. Καρκατσούλης, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως η πιο «ευάλωτη» στη διαφθορά από όλες τις υπηρεσίες, είναι η Πολεοδομία.

« Στοκ αδειών προς εξέταση, τριών ετών»

Εξηγώντας τους λόγους που συμβαίνει αυτό, ο κ. Καρκατσούλης υπογραμμίζει πως πολλές διευθύνσεις Πολεοδομίας μαστίζονται από έλλειψη προσωπικού. «Και όχι γενικώς προσωπικού, αλλά εξειδικευμένου προσωπικού. Τέσσερις στους δέκα αρχιτέκτονες που διορίζονται σε μια Πολεοδομία μέσω ΑΣΕΠ, δεν προσέρχονται τελικά στην εργασία τους. Θεωρούν ότι θα “θαφτούν” σε προβληματικές, διεφθαρμένες υπηρεσίες, για λίγα χρήματα. Αυτοί που συνεχίζουν να στελεχώνουν αυτές τις υπηρεσίες, των οποίων η δουλειά γίνεται ολοένα και πιο σύνθετη, είναι εργαζόμενοι γενικών καθηκόντων», λέει χαρακτηριστικά, δίνοντας και ένα παράδειγμα: «Στο όχι μακρινό παρελθόν, η Πολεοδομία της Μήλου είχε φτάσει να έχει συσσωρευμένο στοκ αδειών προς εξέταση, τριών ετών. Αυτές οι υπηρεσίες στην Περιφέρεια συχνά φτάνουν σε απόλυτο αδιέξοδο και ο βασικός λόγος που τους συμβαίνει αυτό είναι γιατί έχουν ελάχιστους εργαζόμενους για τρομακτικό όγκο δουλειάς».

Εντέλει, σύμφωνα με τον κ. Καρκατσούλη, οι εργαζόμενοι δεν εμφανίζουν και πολλές αντιστάσεις και παρασύρονται από κυκλώματα στα οποία συμμετέχουν επιχειρηματίες, αρχιτέκτονες, πολιτικοί μηχανικοί κ.τ.λ., και καταλήγουν να κάνουν τα στραβά μάτια. 

«Πρόκειται όμως για συστήματα, τα οποία κάποια στιγμή “εκρήγνυνται” όταν φτάσουν να γίνουν εντελώς ανεξέλεγκτα. Η Μύκονος μοιάζει να μας δείχνει ότι στην πορεία θα ανακαλύψουμε και άλλα τέτοια κυκλώματα. Θα δούμε πως η ανομία με “δίαυλο” τη δημόσια διοίκηση είναι γενικευμένη στα τουριστικά νησιά. Γενικώς στην Περιφέρεια το κράτος είναι πολύ δυσλειτουργικό, σε νησιά δε όπως η Μύκονος είναι παντελώς ανύπαρκτο. Στην Αθήνα έχεις την ψευδαίσθηση ότι θα τρέξεις από τον έναν στον άλλο, θα βγάλεις όμως κάποια στιγμή μιαν άκρη, αν και μπορεί να πέσεις και σε χειρότερες ξέρες, να χαθείς σε λαβύρινθο. Στη Μύκονο όμως, δεν υπάρχει το κράτος».

Την ίδια ώρα, η αδυναμία διασύνδεσης όλων των περιοχών της χώρας μεταξύ τους σε ένα ενιαίο σύστημα, παρά την κατασπατάληση πόρων για τον σκοπό αυτό, ευνοεί, όπως λέει ο κ. Καρκατσούλης, ένα κλεπτοκρατικό σύστημα.

«Δεν νοείται χώρα η οποία έχει καταναλώσει τέσσερα κοινοτικά πλαίσια στήριξης κόστους 80 εκατ. ευρώ, 22 εκατ. ευρώ κατά μέσο όρο για κάθε πρόγραμμα, να συνεχίζει να πορεύεται με ένα κλεπτοκρατικό σύστημα. Πώς είναι δυνατόν να μην μπορούμε ακόμα σε αυτή τη μικρή χώρα να δικτυώσουμε τις υπηρεσίες μας; Να μην μπορούμε να ενώσουμε 900 χωριά και 30 νησιά σε ένα ενιαίο σύστημα; Συζητάμε για διασύνδεση με τα νησιά 30 χρόνια μετά την αρχική κουβέντα, ενώ έχουμε κατασπαταλήσει ασύλληπτους πόρους».

Ανύπαρκτος εσωτερικός έλεγχος

 Την ανομία, σύμφωνα με τον κ. Καρκατσούλη, φαίνεται πως συντηρεί και ενισχύει η γνώση τόσο των ίδιων των δημοσίων υπάλληλων όσο και αυτών που θέλουν να διαπεράσουν αυτό το σύστημα, πως δεν υπάρχει κανένας ενεργός έλεγχος για τη διαφθορά στις δημόσιες υπηρεσίες

Οπως λέει χαρακτηριστικά: «Ο νόμος 4915 ΦΕΚ A’ 63/24.03.2022- Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Καταπολέμησης της Διαφθοράς ψηφίστηκε το 2022 και πρώτη εγκύκλιο πήρε το 2023. Είμαστε στο 2024 και ακόμα σοβαρή δουλειά δεν έχει γίνει. Εφτιαξαν κάποιες μονάδες εσωτερικού ελέγχου στα υπουργεία με τμήματα που έχουν έναν άνθρωπο ή κανέναν άνθρωπο. Πρόσφατα, ανακοίνωσαν πως θα αναβαθμιστεί ο έλεγχος της διαφθοράς στις δημόσιες υπηρεσίες σε επίπεδο διεύθυνσης. Αρα τι κάνουμε; Μια νέα προσθήκη σε έναν νόμο που δεν έχει εφαρμοστεί. Αυτή είναι η φιλοσοφία για την καταπολέμηση της διαφθοράς μέσα στη δημόσια διοίκηση. Οσο για τις πειθαρχικές διαδικασίες όταν γίνεται το κακό, έχουν καταντήσει αστείο. Συμπερασματικά, η αξιολόγηση βάσει δεξιοτήτων, ο εσωτερικός έλεγχος, η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, όλα αυτά που ψηφίστηκαν από την παρούσα κυβέρνηση, έχουν μείνει ανενεργά. Και βασικός λόγος είναι πως υπάρχει έλλειψη ανθρώπων με know how για να τρέξουν αυτές τις διαδικασίες. Ψηφίζονται διάφορες αλλαγές. Εχεις όμως τους μηχανισμούς στο εσωτερικό για να τις ενεργοποιήσεις;»

Αυτό που τελικά συμβαίνει διαχρονικά με τη διαχείριση της δημόσιας διοίκησης από όλες τις κυβερνήσεις, εξηγεί ο κ. Καρκατσούλης, άλλοτε σε μικρότερο βαθμό κι άλλοτε σε μεγαλύτερο, είναι μια λογική του τύπου «αφού δεν μπορώ να καταργήσω το σύστημα, θα το αφήσω στην τύχη του».

«Η τρόικα ανάγκασε να περικοπούν σε μεγάλο βαθμό οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα πολλοί υπάλληλοι να “φυτοζώουν” μέσα σε νεκρά συστήματα δημόσιας διοίκησης και να λαδώνονται. Οσο μπορούν. Ακόμα και με 500 ευρώ ή και με λιγότερα όπως έδειξε και το κύκλωμα της Αθήνας».

Πηγή:  kathimerini.gr/society