ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2013: Στράτος Μάκρας, πίνακες τέσσερις, απαντήσεις επτά. Αν θέλετε να δείτε τους πίνακες του Νοέμβρη, αλλά και όλους τους προηγούμενους, αρκεί να πατήσετε  εδώ .

Από τους τέσσερις πίνακες μας άρεσε πιο πολύ ο τέταρτος. Είναι αυτό που λένε ανοιχτός πίνακας. Ο θεατής θα πρέπει να αποφασίσει για όλα όσα υπαινίσεται το θέμα αυτό. Λοιπόν, η κοπέλλα περιμένει αυτόν ή κάποιον άλλον; Περιμένει ματαίως ή υπάρχει κάποια ελπίδα; Περιμένει ή ότι ήταν να γίνει έγινε; Είναι όμορφη ημίγυμνη ή άσκημη ολόγυμνη; Αυτός ο χώρος, που έχει όλα τα βασικά, είναι μέρος ενός δωματίου ή μιας "φυλακής"; Η σόμπα δουλεύει ή είναι καλοκαίρι; Τα κιτς κεριά τι ρόλο παίζουν; Μήπως κατά λάθος ένα απ'αυτά θα πέσει και θα γίνουν όλα κάρβουνο; Μας αρέσει επίσης το ωραίο δέσιμο του χιονάτου της κοπέλλας με τα καφέ και τα μπεζ ολόγυρα.

Γύρω στις 11π.μ της 28ης Οκτωβρίου κανονίσαμε με τον Στράτο να μην πάμε στην παρέλαση, μιας και δεν θα μας επέτρεπαν να τη δούμε. Και πήγαμε σε ένα ωραίο ουζερί, από αυτά που ξέρει ο Στράτος. Ο καιρός ήταν ωραίος, ο ήλιος λαμπερός και το τσίπουρο σιγά σιγά μας έκανε ντέφι. Πριν να φύγουμε, εξ αιτίας του οίστρο που προκαλεί το αλκοόλ, ο Στράτος έκανε μια ζωγραφική ψυχανάλυση. Σας μεταφέρω πάνω κάτω ότι θυμάμαι.

Οι μεγάλες του αγάπες, σ'αυτήν τουλάχιστον την ηλικία και έχοντας επίγνωση πως αδικεί πολλούς, είναι οι: August  Macke (1887-1914 στο μέτωπο) που του αρέσουν πολύ τα χρώματά του (όχι στα «κυβιστικά», έχει αντιγράψει μερικά έργα του, θα τα βρείτε στο Φεβρουάριο του 2013 αν σας ενδιαφέρει.) Rembrandt  Van Rijn ( 1606 - 1669), για τα ανεπανάληπτα πορτραίτα του και ο Toulouse Lautrec (1864 - 1901) για την ομορφιά που βρήκε και έκφρασε εκεί που οι άλλοι έβλεπαν αθλιότητα.

Οι τρεις πίνακες που του αρέσουν πιο πολύ, αν και πολύ ζορίστηκε, μιας και έχει δει πολλούς όμορφους πίνακες στη ζωή του, είναι οι εξής:  "Susanna at her Bath", 1850 του Francesco Hayez στην National Gallery, " Le Déjeuner des canotiers 1880-1881" του Renoir τώρα στις ΗΠΑ και του Georges Seurat, ο" Une baignade à Asnières" (1884) στην National Gallery.

Ίσως τώρα σας έπιασε μια περιέργεια να γνωρίσετε αυτόν τον Στράτο, να δείτε πως είναι. Σας προειδοποιούμε, να μην μπείτε στον κόπο να ψάξετε στους πίνακες του για να βρείτε μια αυτοποροσωπογραφία του. Δεν θα βρείτε! Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Κάποια στιγμή εξήγησε το λόγο. Δεν ζωγραφίζω την φάτσα μου, γιατί την βλέπω κάθε μέρα όταν ξυρίζομαι! Οι άλλες είναι πιο ενδιαφέρουσες. Όσο για τους παλαιότερους ζωγράφους  ζωγράφιζαν τον εαυτό τους γιατί ήταν το πιο φτηνό μοντέλο. Τώρα έχουμε τις φωτογραφίες και δεν χρειαζεται να στήνουμε κάποιον ώρες ολοκληρες. Ωραίος ρε Στράτο, καλή εξήγηση, άντε στην ομορφιά της φάτσας όλων. Και όταν κάποια στιγμή η κουβέντα πήγε στα λεφτά και στην τέχνη, ο Στράτος, με ρώτησε αν συμφωνώ πως σ'αυτόν τον ψεύτη κι άδικο ντουνιά όλα έχουν την τιμή τους, εκτός ίσως από τις συνειδήσεις μερικών. Εντάξει, δεν είχαμε πιεί και τόσο πολύ για να διαφωνήσω. Γι'αυτό λοιπόν, αγαπητέ Λάκη, συνέχισε, αν ποτέ αποφάσιζα να πουλήσω τους πίνακές μου, θα τους πουλούσα όλους. Δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος να κρατήσω κάποιον. Κι αναρωτήθηκε λέγοντας,  εξ άλλου στο κάτω κάτω της γραφής, ποιος είμαι για να το παίξω Da Vinci, που κουβαλούσε την Μόνα Λίζα μαζί του! Αλήθεια είναι αυτό; Βεβαίως, το λένε όλοι. Δυνατός ο Λεονάρντο, ε; Μούρλα κι  αυυτή. Άντε κι άσπρο πάτο και στην υγειά του Λεονάρντο.

Τη στιγμή που ένα ελαφρύ αεράκι μας δρόσισε και μια άσπρη γάτα απ'το πουθενά, πήδηξε τρομαγμένη, γύρισε ο Στράτος και μονολογώντας είπε πως αυτό που τον ευχαριστεί είναι η αίσθηση ότι μήνα με τον μήνα βελτιώνεται. Ως προς τι, τον ρώτησα. Να, μεγαλύτερη χαλαρότητα στην αντιμετώπιση των στραβοπινελιών και γνώση των χρωμάτων, των διαλυτικών  και των ιδιοτήτων τους. Παρά τα συνήθως κυκλοφορούντα  η ζωγραφική, όπως και τα μαθηματικά, χρειάζεται έμπνευση αλλά και τεχνική για την οποία σπάνια μιλάμε. Σα να ντρεπόμασται  ή σα να έχει μεγαλύτερη αξία το να «σου ‘ρθει» από το αποτέλεσμα!  Πραγματικά μεγάλοι, όμως, επιστήμονες και καλλιτέχνες  έχουν πει ότι όλα είναι «1% έμπνευση και 99% ιδρώτας» («1% d’ inspiration et  99% de transpiration»). Και, συμπλήρωσα εγώ, ότι αυτό το 1% φυτρώνει εξ αιτίας της σκληρής δουλειάς, από εκεί παίρνει αμπάριζα,ε; Μμμμ, δεν ξέρω, είπε, ίσως. Άντε στην υγεία μας και σ'αυτά που δεν ξέρουμε, αλλά θα τα μάθουμε κάποια μέρα, έτσι δεν είναι, δεν θα τα μάθουμε;

Θα τα μάθυμε όλα κάποτε; Δεν ξέρω. Εγώ πάντως Λάκη, προσπαθώ να μάθω όσα μπορώ για να εκφράζω το κάτι παραπέρα από τη μορφή των προσώπων, κάτι που να παραπέμπει στο είναι τους, αρκεί βέβαια να με βοηθάει η έκφρασή τους τη στιγμή που ποζάρουν. Η σουπιά με το σπανάκι νόστιμη ήταν, να παραγγείλουμε ακόμα μία; Surement. Που'σαι παιδί, πιάνεις μια σουπιά ακόμα, μία πατάτες, μία μαρούλι κι ένα καραφάκι. Λοιπόν, τι λέγαμε; Α, μούρθε τώρα μια απορία. Ας πούμε πως με ή χωρίς έμπνευση έχει καταλήξει τι θα ζωγραφίσεις. Το έχεις στο μυαλό σου που είναι άμεσα συνδεδεμένο με το χέρι σου και μπορείς να το'χεις και στην καρδιά σου. Ξεκινάς λοιπόν και η απορία είναι μέχρι να ολοκληρώσεις τον πίνακα, υπάρχουν πράγματα που σε δυσκολεύουν να αποδώσεις το "όραμά"σου; Τι να σου πω, μεγάλη ερώτηση, χάθηκα και ότι κι αν σου πω ψέμματα θα είναι, γιατί η αλήθεια είναι πως δεν ξέρω. Και μετά για ώρα ο καθένας μας απέκτησε ένα βλέμμα απλανές και χαθήκαμε/κρυφτήκαμε στα μέσα μας σοκάκια.

Μ'αυτά και μ'αυτά ήρθε το απογευματάκι, πληρώσαμε με έναν πίνακα του Στράτου και πήραμε και ρέστα παρακαλώ. Αγκαλιαστήκαμε και, άντε την 25η Μαρτίου να το επαναλάβουμε, να φωνάξουμε και τους άλλους όμως. Μικρούς και μεγάλους. Θα το κανονίσουμε, γεια σου Στράτο. Χαιρετίσματα στο σπίτι.

Σ'αυτό το κείμενο, είναι δύσκολο να φανεί η ευφορία που με γέμισε και το γάργαρο γέλιο που μου προκάλεσε ο Στράτος. Αλλά αυτό συμβαίνει σχεδόν κάθε φορά που τα λέμε. Αλλά μη νομίζετε, ότι όλα αυτά τα χρόνια που πλησιάζουν τα 35, έχουμε βρεθεί πολλές φορές. Ζήτημα είναι αν έχουμε βρεθεί καμιά τριανταπενταριά φορές.