Κυριακή, 18 Δεκεμβρίου 2022 10:16

Νίκος Ξυδάκης, ο ωραίος της Ανατολής στο φως της Δύσης

Επιλέγων ή Συντάκτης 
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(3 ψήφοι)

xidakisΑρκετά χρόνια μετά που ξετσουμίσαμε, τότε που στην αρχή αρκετοί από εμάς είχαμε πάθει παράκρουση με τα ξένα σ'εκείνη τη μυστήρια φάση που δεν τα καταλαβαίναμε αλλά μας εξέφραζαν, τα ελληνικά τραγούδια μας κτύπησαν την πόρτα. Κι εμείς, ως έτοιμοι από καιρό, τους ανοίξαμε την καρδιά μας. Το βέβαιο ήταν πως εισέβαλλαν με ορμή και χάρη ρεμπέτικα και λαϊκά (με πρωτομάστορες Βαμβακάρη και Τσιτσάνη και Καζαντζίδη) και έντεχνα (που τα απογείωσαν Χατζιδάκις , Θεοδωράκης) που και τα τραγουδήσαμε και τα χορέψαμε. Τραγούδια που δεν περίμεναν από εμάς να δοξαστούν μιας και ήταν από καιρό δαφνοστεφανωμένα από τον στριμωγμένο κόσμο που τραγουδούσε με ευχαρίστηση τα όνειρά του. Απλά εμείς τους υποκλιθήκαμε μιας και μας συνεπήραν και εντέλει βαφτιστήκαμε στα αγιασμένα τους ύδατα. 

Τα επόμενα τριάντα χρόνια μέχρι τις αρχές του 21ου μεγαλώναμε με επιστήθιους φίλους τους νέους τραγουδοποιούς που τους βγάλαμε το καπέλο εξ αιτίας των όμορφων και καινούργιων τραγουδιών τους. Καινούργια από κάθε άποψη, που γι'αυτό πέτυχαν να εκφράσουν έναν νέο κόσμο που ξεπρόβαλε και ταυτόχρονα συνέβαλλαν στη γέννησή του μέσω ημών που τα τραγουδήσαμε κατά μονάς, σε σπίτια φίλων, σε κέντρα και στα γήπεδα, παρέα με γνωστούς και αγνώστους.

Να σημειώσουμε εδώ ότι το "καινούργιος" δεν σημαίνει απαραίτητα και καλύτερος καθ'ολοκληρία. Κι αυτό είναι κάτι που ισχύει εξ ανέκαθεν. Όπως ας πούμε ακόμα και ο Μεσαίωνας σε ορισμένα κοινωνικά πεδία και σχέσεις ήταν καλύτερος από την Αναγέννηση, ή ο Ρωμαϊκός κόσμος από το Βυζαντινό, όπως τουλάχιστον ισχυρίζονται σημαντικοί ιστορικοί με τα δικά τους κριτήρια βεβαίως. 

Από όλους αυτούς τους τραγουδοποιούς που έβαλαν το χεράκι τους στο πλάσιμό μου και που ευτυχώς και μοιάζανε και διαφέρανε, οι τρεις που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην μουσική ταινία της ζωής μου ήταν ο Σαββόπουλος, ο Ξυδάκης και ο Θ.Παπακωνσταντίνου. Ήταν αυτοί που λες ότι πολλά από τα τραγούδια τους τις επόμενες δεκαετίες τα έγραφαν για μένα, για την σχέση μου με τους άλλους και κατά συνέπεια και με τον κόσμο. Έτσι τα εισέπραττα κι έτσι τα ζούσα και έφτασα στο σημείο να πιστεύω μέχρι και σήμερα ότι το πολύ λαδάκι τους δεν έπεφτε στη μαύρη φωτιά της αυταρέσκειας μου αλλά στην αγάπη μου για τις λάμψεις των ανθρώπων. Γι'αυτό και κάθε φορά που τα μετάγγιζα ένιωθα πως η αναπτερωτική δύναμη αυτών των άυλων ήχων με υπερήψωνε πεντέξι πόντους πάνω από το έδαφος. 

Και οι τρεις τους πήραν ροκ και τζαζ και ποπ στοιχεία, απ' αυτές δηλαδή τις θεϊκές μουσικές των τσογλαναραίων των μητροπόλεων της δύσης, βασικά της δεκαετίας του '60. Και ο μεν πρώτος τα έκανε ΕΝΑ με το ματωμένο πνεύμα των Βαλκάνιων αέρηδων όταν προκαλούν την ανάσταση, ο δεύτερος με τους ψυχικούς κυματισμούς της Εγγύς Ανατολής και των νησιών μας βεβαίως και ο τρίτος με το μεθυστικό σώμα του σκληροτράχηλου αγροτικού κόσμου καθώς κοιτάζει τον ουρανό. Οι τρεις αυτοί λοξίες πηγαία πήγαιναν κόντρα στα κυρίαρχα καταναλωτικά και εξουσιαστικά κλισέ της εποχής. Και κάθε φορά που αφουγκραζόντουσαν σε στιγμές συναισθηματικών εντάσεων τη βουή των υπόγειων ρευμάτων της παράδοσης έφτιαχναν τραγούδια που είχαν τη σφραγίδα τους, με στίχους και μουσική και ερμηνεία να κουμπώνουν απόλυτα, κάνοντάς μας έτσι να πιστέψουμε για λίγο στα θαύματα.

Η συνέχεια επί της οθόνης αφορά στον Νίκο Ξυδάκη ( Κάιρο, 1952) μιας και πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο ταξιδιάρικο άλμπουμ του σε γνωστά-άγνωστα νερά και μακριά από τους θορύβους της εποχής "Ασωτος καιρός". Ο Ξυδάκης, που έγινε πολύ γνωστός στα τέλη της δεκαετίας του '70 με τα νεολαϊκά της "Εκδίκησης της Γυφτιάς" και των "Δήθεν", ξεκίνησε να φτιάχνει το εντελώς προσωπικό του στυλ με το "Κοντά στη δόξα μια στιγμή" (1987), ένας δίσκος πανσέληνος εκείνη την εποχή και τόσος ταιριαστός με τη λάμψη της χαμηλότονης ευγένειάς του, της σμιλεμένης από μια απροσδιόριστης προέλευσης μελαγχολίας που με ξετρέλανε για χρόνια και από τότε ένιωθα να φτιάχνουν τα τραγουδάκια του έναν ακόμα από τους μίτους μου της Αριάδνης. Μες τα χρόνια κατέληξα πως ο Ξυδάκης προσπαθούσε να φέρει σ΄επαφή τους αγχωμένους ανθρώπους των πόλεων με τους ανέμους από τις ερήμους και τα πελάγη που φυσούν πανταχόθεν σε τόπους ιερούς κάτι μυστήριες ώρες και που όποτε του πετύχαινε η αυτοσχέδια συνταγή του το τραγούδι ήταν εξαιρετικά διεγερτικό και χαλαρωτικό συνάμα γι'αυτούς που αναζητούσαν στη ζωή τους συγκινήσεις από τέτοιες ωσμώσεις.

Να πω επίσης πως στο ξεκίνημά του γνώρισα αρκετούς νεότερους από μένα ακόμα και στην περιοχή μας που τους άρεσαν τα ξεχωριστά τραγούδια του κι αυτό μια χαρά μου ανέβαζε. Θυμάμαι χαρακτηριστικά που μια χρονιά ο πρόεδρος του 15μελους στο Λύκειο που δούλευα ήταν φαν του Ξυδάκη, κάτι δηλαδή εντελώς πρωτόγνωρο για πρόεδρο, που όταν είχαν μουσικά γούστα αυτά ήταν κάποια απ' του συρμού. Κι αυτό έγινε η αιτία που ήρθαμε κοντά και ανταλλάξαμε όχι μόνο μουσικά γούστα και ξυδάκειες αναφορές αλλά και άλλες νότες της ζωής μας. 

Ακολουθούν τρεις συνεντεύξεις, η μία τηλεοπτική και το άλμπουμ "Άσωτος καιρός". 

Νίκος Ξυδάκης: Οι απώλειες έπαιξαν κεντρικό ρόλο στη ζωή μου . Κάιρο, Εξάρχεια, Βακαλόπουλος και Ρασούλης, Λαπαθιώτης αλλά και Χρήστος Κυριαζής. Ο μεγάλος συνθέτης αφηγείται τη ζωή του στο Magazine, τιμώντας τους φίλους και τις μουσικές που τον σημάδεψαν. Μία συνέντευξη που την παραχώρησε στον Κώστα Μανιάτη κι αναρτήθηκε στο news 24/7

Νίκος Ξυδάκης: «Νιώθω ότι θέλω να γράφω και να λέω πιο λίγα»  Ο συνθέτης Νίκος Ξυδάκης μιλάει στο Documento και την Αφροδίτη Ερμίδη με αφορμή το νέο του τραγούδι " Μην το ξεχάσεις το φιλί " σε στίχους του Κώστα Φασούλα που κυκλοφορεί σε ψηφιακή μορφή από το Ogdoo Music Group. 10.1.21.

Το βίντεο (27:57) της συνέντευξης που μεταδόθηκε από τον τηλεοπτικό σταθμός RISE T.V με το τίτλο '"Ο συνθέτης που αγάπησε την ποίηση όσο λίγοι",  ΕΔΩ  

Τα 8 τραγούδια - τραγούδια του "Άσωτος καιρός" με τη Βερόνικα Δαβάκη.

 

Τελευταία τροποποίηση στις Τρίτη, 31 Ιανουαρίου 2023 15:18
Λάκης Ιγνατιάδης

Ραβδοσκοπία ατζαμή

Προσθήκη νέου σχολίου

Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση