«Σε αμέτρητες συνεντεύξεις, βρέθηκα να συζητάω τη μακρόχρονη διαδρομή μου έως αυτή την κορυφή. Είπα ότι ένιωθα ασταμάτητη, επειδή κατάλαβα ότι ακριβώς αυτό ήμουν, από τότε που έφυγα από το πατρικό μου σπίτι στα δεκαοκτώ με σκοπό να τα καταφέρω μόνη μου στον κόσμο.

Σε αυτούς που γνώρισαν το έργο μου μόνο σ’ αυτή την κορυφαία στιγμή επιτυχίας, το βιβλίο ετούτο αποκαλύπτει τι χρειάστηκε για να συνεχίσω να προχωρώ και να ωριμάζω –και για σας που παλεύετε πολύ καιρό, που ίσως αναγνωρίσετε τις δικές σας ιστορίες στη δική μου, ελπίζω ότι θα αποτελέσει έμπνευση καθώς ταξιδεύετε τα δικά σας μονοπάτια προς την πραγματοποίηση των φιλοδοξιών σας».

Μεγαλωμένη στο Λονδίνο, όπου ζει και διδάσκει δημιουργική γραφή, με Αγγλίδα μητέρα και Νιγηριανό πατέρα, η Evaristo στρέφει το βλέμμα της στη ζωή της και αναζητά τον τρόπο με τον οποίο ένα παιδί που βίωσε τον ρατσισμό, ακόμα και μέσα στην ευρύτερη οικογένειά του, κατάφερε να γίνει η πρώτη μαύρη συγγραφέας που κέρδισε το Booker.

Ο αυστηρός αλλά με «επαναστατικό πνεύμα» πατέρας και η μητέρα που ήταν «αποφασισμένη να σκέπτεται και να φέρεται ανορθόδοξα» θα μεγαλώσουν τα οκτώ παιδιά τους, χωρίς να νοιάζονται «τι έλεγε ο κόσμος».

«Ουσιαστικά είμαι ευγνώμων που δε μεγάλωσα σε μια οικογένεια όπου έπρεπε να εκπληρώσω εγώ τις φιλοδοξίες των γονιών μου για τον εαυτό τους, αντίθετα με ενθάρρυναν να γίνω ο αρχιτέκτονας της δικής μου ζωής», σημειώνει η συγγραφέας.

Αυτή η ελευθερία πνεύματος θα χαρακτηρίσει τη νεαρή γυναίκα που φεύγοντας από το σπίτι της θα κυνηγήσει το όνειρο της καταξίωσης, αρχικά στο θέατρο και αργότερα στη συγγραφή, αλλά και τον έρωτα.

«Ρομαντικός έρωτας. Περιστασιακό σεξ. Απελπιστικές καψούρες. Κανονικές σχέσεις. Όλες αυτές οι εμπειρίες συνέβαλαν στο να με κάνουν το άτομο και τη συγγραφέα που έγινα, μια συγγραφέα για την οποία η επιδίωξη της ελευθερίας ήταν κυρίαρχη».

Ανάμεσα στις αναζητήσεις της θα δοκιμάσει και τον λεσβιακό έρωτα, την εποχή της έντονης ενασχόλησής της με τον φεμινισμό. «Δείτε το ως εξής: η λεσβιακή μου ταυτότητα ήταν η γέμιση σ’ ένα ετεροφυλόφιλο σάντουιτς» γράφει στο “Μανιφέστο”, τονίζοντας ότι «οι ομοφυλοφιλικές σχέσεις είναι μια απόδειξη ότι το ανθρώπινο πνεύμα επικοινωνεί στο επίπεδο της ουσιαστικής ανθρώπινης ιδιότητάς μας, ανεξαρτήτως ταυτότητας φύλου».

Το χρώμα της θα παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς της, καθώς αρνείται οποιονδήποτε συμβιβασμό με σκοπό την αποδοχή από τον περίγυρο. «Δε θα γινόμουν κάτι λιγότερο απ’ αυτό που ήμουν -για να γίνω αόρατη- για να προσπαθήσω να ζήσω μια ζωή χωρίς κινδύνους», τονίζει.

Αποφασίζει να κυνηγήσει το όνειρό της με κάθε τίμημα, μια και δεν ήθελε να ζήσει «μετανιώνοντας για πράγματα που δεν είχε κάνει», γράφει βιβλία με μαύρους χαρακτήρες που απουσίαζαν από τα παιδικά της αναγνώσματα και κάνει ασταμάτητα αιτήσεις αναζητώντας εκδότη.

«Με τον καιρό, έμαθα να απορρίπτω εντελώς την έννοια της αποτυχίας. […] Ως “προπαγανδίστρια της θετικότητας”, όπως με αποκάλεσε κάποιος τις προάλλες, πιστεύω πως καθώς προχωρούμε στη ζωή μας, όταν τα πράγματα δεν εκτυλίσσονται όπως θέλουμε, αυτό απλώς μας οδηγεί στο επόμενο στάδιο, και το μεθεπόμενο».

Με αυτό το πνεύμα καταφέρνει να ξεπερνά τις δυσκολίες που συναντά σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Καταφέρνει να βρει εκδότη αλλά και τον σύντροφο της ζωής της. Η μητρότητα δεν την αφορά. «Αντί να γίνω μητέρα, έγινα θεία και νονά, ρόλους που αγάπησα. Επίσης περιγράφω τον εαυτό μου ως ελεύθερη τέκνων, αντί για άτεκνη, που υπονοεί μια αποτυχία να εκπληρώσω το ρόλο μου ως γυναίκας και όχι μια ενεργή επιλογή να μην αποκτήσω παιδιά», ξεκαθαρίζει.

Ο «αναζωογονητικός» ακτιβισμός παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή της: προσπαθεί να δώσει φωνή στους μαύρους λογοτέχνες, στις γυναίκες, στους αδύναμους, αλλά και να στηρίξει τη νέα γενιά, γιατί «κανένας δεν καταφέρνει τίποτα μόνος του».

«Αυτό που τελικά κατάλαβα είναι ότι οι ανισότητες του ενός ή του άλλου είδους πάντα θα υπάρχουν επειδή η ανθρώπινη κοινωνία λαμβάνει πάντα υπόψη της τις φυλές, είναι ιεραρχική και κατά κύριο λόγω από ιστορική άποψη είναι πατριαρχική –και αν επιλέξουμε να υποστηρίξουμε την κοινωνική αλλαγή, ας απολαύσουμε τουλάχιστον τη μάχη.

Ο αγώνας, η θετικότητα, το όραμα, ο ακτιβισμός και η πίστη στον εαυτό μου συνέβαλαν όλα στο να με κάνουν ασταμάτητη. Η κατανόηση της ζωής, της πάλης, του εαυτού μου συνεχίζει τη γνώση μου για την ανθρώπινη φύση –βασικό συστατικό για τη δημιουργία μυθιστορηματικών χαρακτήρων».

Η πιο πρόσφατη πρόκληση είναι το βάρος του χρόνου. «Οι χαρακτήρες στο “Κορίτσι, Γυναίκα, Άλλο” καλύπτουν το ηλικιακό φάσμα από τα δεκαεννέα έως τα ενενήντα τρία, και σ’ αυτό το πλαίσιο, σε συνεντεύξεις, ανακάλυψα ότι μιλούσα πολύ για τη δική μου ηλικία. Κάνοντάς το αυτό, κατάφερα να ξεφορτωθώ το ταμπού ότι ο άνθρωπος γερνάει  –νιώθω πως μιλώντας γι’ αυτό, το ξεφορτώθηκα.

Καλωσορίζω το γεγονός ότι ο κόσμος γνωρίζει την ηλικία μου και σίγουρα δεν ντρέπομαι γι’ αυτήν. Ελπίζω να είμαι πρότυπο για νεότερες γυναίκες που βλέπουν να περιθωριοποιούνται σε κάθε κοινωνικό πλαίσιο. Περιττό να πω ότι καθώς μεγαλώνουμε, πρέπει να φροντίζουμε τον εαυτό μας περισσότερο, αλλά δεν είναι ποτέ πολύ αργά για ν’ αρχίσει κανείς να το κάνει αυτό».

Παρουσίαση του Μανιφέστου

Το βιβλίο ετούτο αποκαλύπτει τι χρειάστηκε για να συνεχίσω να προχωρώ και να ωριμάζω· και για σας που παλεύετε πολύ καιρό, ελπίζω ότι θα αποτελέσει έμπνευση καθώς ταξιδεύετε στα δικά σας μονοπάτια προς την πραγματοποίηση των φιλοδοξιών σας.
Η Bernardine Evaristo από παιδί βίωσε τον ρατσισμό από γείτονες, ιερείς και από λευκά μέλη του οικογενειακού της περιβάλλοντος. Το Μανιφέστο της είναι ένα βιβλίο για το πώς να μην τα παρατάς. Μια προσωπική εξομολόγηση για το θάρρος που επέδειξε και τις δυσκολίες που ξεπέρασε για να κατακτήσει την επιτυχία.
Είναι η πρώτη μαύρη συγγραφέας που κέρδισε το Βραβείο Booker με το Κορίτσι, Γυναίκα, Άλλο το 2019· εκλέχτηκε πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας Λογοτεχνίας του Ηνωμένου Βασιλείου για το 2022· το βιβλίο της Κορίτσι, Γυναίκα, Άλλο έφτασε στο νούμερο ένα της λίστας με τα ευπώλητα βιβλία τσέπης στην Αγγλία τον Ιούνιο του 2020.
Ζει στο Λονδίνο και εργάζεται ως καθηγήτρια δημιουργικής γραφής στο Πανεπιστήμιο Μπρουνέλ. (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

 Εισαγωγή

Πολιτισμική κληρονομιά, παιδικά χρόνια, οικογένεια, καταβολές
Σπίτια, διαμερίσματα, δωμάτια, σπιτικά
Οι γυναίκες και οι άντρες που ήρθαν κι έφυγαν
Θέατρο, κοινότητα, παράσταση, πολιτική
Ποίηση, μυθιστόρημα, έμμετρο μυθιστόρημα, υβριδική μυθοπλασία
Επιρροές, πηγές, γλώσσα, μόρφωση
Ο εαυτός, φιλοδοξία, μεταμόρφωση, ακτιβισμός
Συμπέρασμα
Το Μανιφέστο της Εβαρίστο
Ευχαριστίες

 Τιμή 13.50