Ανάμεσα στα διάφορα βραβεία που απονέμονται αυξημένο κύρος παγκοσμίως εξακολουθούν να έχουν τα Νόμπελ που από το 1901 απονέμονται ετησίως από τη Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών. Γνώμη για τα επιστημονικά Νόμπελ η συντριπτική πλειονότητα του ανθρώπων δεν είναι δυνατόν να έχει. Απλά όλοι εμείς που ένα ενδιαφέρον το έχουμε για τα όσα συμβαίνουν στις επιστήμες, τα πληροφορούμαστε και προσπαθούμε από τις ανακοινώσεις και τους σχολιασμούς να πάρουμε μια μυρωδιά του τι καινούργιο έφερε στον κόσμο το έργο των βραβευμένων και της όποιας σημαντικότητάς τους.Αυτό που είναι πέρα από κάθε αμφισβήτηση και αποδεικνύεται διαρκώς είναι η τεράστια απόσταση ανάμεσα σε όλες τις επιστήμες και όχι μόνο σ'αυτές που βραβεύονται με τα Νόμπελ και των γνώσεων που έχουν οι πολίτες σε όλον τον κόσμο. Το κακό είναι ότι δεν γίνονται, έστω και με αφορμή τις διάφορες βραβεύσεις, από κανένα φορέα, μέσο και θεσμικό παράγοντα συστηματικές προσπάθειες εκλαΐκευσης των νέων γνώσεων και καινοτόμων κατακτήσεων τουλάχιστον για εκείνους τους πολίτες που έχουν την περιέργεια, τη διάθεση και το χρόνο να πληροφορούνται όσα συμβαίνουν στους διάφορους επιστημονικούς κλάδους κι έτσι δυστυχώς αυτή η απόσταση όλο και μεγαλώνει διαρκώς.
Υπάρχουν όμως δύο βραβεία, της Λογοτεχνίας και της Ειρήνης, που μία γνώμη είναι δυνατόν να έχουν και οι πολίτες εφ'όσον τους κάνουν κλικ οι επιλογές. Να έχουμε πάντως υπόψη μας αυτό που έχει αποδειχθεί αρκετές φορές και είναι ότι σημαντικοί λογοτέχνες και αγωνιστές για την ειρήνη, τη δημοκρατία και την ελευθερία για διάφορους λόγους δεν βραβεύτηκαν τότε που έπρεπε, ενώ κάποιοι που βραβεύτηκαν δεν ικανοποίησαν το δημόσιο αίσθημα κι ένα απαιτητικό κοινό.
Υπήρξαν περιπτώσεις που εκφράστηκαν δημοσίως πολλές κι έντονες αντιρρήσεις ιδιαίτερα για το Ειρήνης. Είναι επίσης γεγονός ότι το έργο κάποιων βραβευμένων λογοτεχνών με τα χρόνια πέρασε στην αφάνεια κι αυτό είναι ένα στοιχείο που δε μετράει υπέρ του έργου τους και φυσικά και της βράβευσής τους. Όσοι δεν έχουν σημαντικές αντιρρήσεις γενικά για τα βραβεία, αναμενόμενο είναι να έχουν την άποψη ότι είναι αδύνατον το οποιοδήποτε βραβείο να μπορεί πάντα να στέκεται στο ύψος του. Πάντα λοιπόν, θα υπάρχουν κακές και άστοχες επιλογές, ο στόχος όμως εξακολουθεί να είναι να ανιχνεύονται οι αιτίες που τις προκαλούν έτσι ώστε να λιγοστεύουν διαρκώς.
Για όσους ενδιαφέρονται να πληροφορηθούν τα στοιχειώδη σχετικά με τα φετινά Νόμπελ, που πέρα από τη δόξα και την αναγνώριση που φέρνουν το κάθε βραβείο συνοδεύεται και από 10 εκατομμύρια σουηδικές κορώνες (δηλαδή 1,15 εκατομμύρια δολάρια). Στο τέλος υπάρχει ένα άρθρο του Σπύρου Μανουσέλη που αναφέρεται αναλυτικά για τα Νόμπελ της Φυσικής, Χημείας και Ιατρικής και ένα άρθρο της Χριστίνας Γαλανοπούλου που έχει στο κέντρο του τη βραβευμένη δημοσιογράφο Μαρία Ρέσα.
Νόμπελ Φυσικής:
Απονεμήθηκε στους επιστήμονες Σιουκούρο Μανάμπε, Κλάους Χάσελμαν και Τζόρτζιο Παρίζι για τις «άκρως σημαντικές συνεισφορές τους στην κατανόηση περίπλοκων φυσικών συστημάτων. Το φετινό βραβείο αναγνωρίζει νέες μεθόδους για την περιγραφή τους και για την πρόβλεψη της συμπεριφοράς τους μακροπρόθεσμα».
Νόμπελ Χημείας
Ο Γερμανός επιστήμονας Μπένγιαμιν Λιστ και ο Αμερικανός Ντέιβιντ Μακμίλαν, 53 ετών και οι δύο, τιμήθηκαν με το Νόμπελ Χημείας 2021 για την ανάπτυξη ενός νέου εργαλείου σύνθεσης μορίων που επέτρεψε να "πρασινίσει" η χημεία και να βελτιωθεί η φαρμακευτική έρευνα, ανακοίνωσε η επιτροπή που απονέμει τα βραβεία.
Οι δύο ερευνητές τιμήθηκαν με το βραβείο Νόμπελ "για την ανάπτυξη της ασύμμετρης οργανοκατάλυσης, ενός νέου επαναστατικού είδους καταλυτών", σημείωσε η επιτροπή των Νόμπελ στην Στοκχόλμη.
Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας
H επιτροπή των βραβείων στο Ινσιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας ανακοίνωσε ότι το βραβείο θα απονεμηθεί στους επιστήμονες που ανακάλυψαν τους υποδοχείς που μας χαρίζουν αίσθηση της αφής και της θερμοκρασίας.
Το βραβείο θα απονεμηθεί από κοινού στον Αμερικανό Ντέιβιντ Τζούλίους, 66 ετών, και τον λιβανικής καταγωγής Αρντέμ Παταπούτιαν, 54 ετών.
«Οι ανακαλύψεις τους ξεκλείδωσαν ένα από τα μυστικά της φύσης εξηγώντας τη μοριακή βάση για την αίσθηση της ζέστης, του κρύου και των μηχανικών δυνάμεων, κάτι θεμελιώδες για την ικανότητά μας να αντιλαμβανόμαστε, να ερμηνεύουμε και να αλληλεπιδρούμε με το εσωτερικό και εξωτερικό περιβάλλον» εξηγεί η ανακοίνωση της επιτροπής
Νόμπελ Ειρήνης
Το φετινό Νόμπελ Ειρήνης απονέμενεται από κοινού στους δημοσιογράφους Μαρία Ρέσα και Ντμίτρι Αντρέγιεβιτς Μουράτοφ «για τις προσπάθειές τους να διασφαλίσουν την ελευθερία έκφρασης που αποτελεί προαπαιτούμενο για τη δημοκρατία και τη διαρκή ειρήνη», ανακοίνωσε η Βασιλική Ακαδημία Επιστημών της Σουηδίας.
Οι δύο δημοσιογράφοι, «τιμήθηκαν με το Νόμπελ Ειρήνης για τους γενναίους αγώνες τους για ελευθερία της έκφρασης σε Φιλιππίνες και Ρωσία. Παράλληλα, εκπροσωπούν τους δημοσιογράφους που υποστηρίζουν το ιδανικό αυτό σε έναν κόσμο όπου η δημοκρατία και η ελευθερία του Τύπου αντιμετωπίζουν ολοένα και μεγαλύτερες δυσχέρειες».
Ποια είναι η Μαρία Ρέσα
H Φιλιππινέζα Μαρία Ρέσα ίδρυσε το 2012 την Rappler, μια ψηφιακή μιντιακή πλατφόρμα για ερευνητική δημοσιογραφία.
Ως διευθύνουσα σύμβουλος του μέσου έχει υπάρξει άφοβη υπερασπίστρια της ελευθερίας έκφρασης, εκθέτοντας την κατάχρηση εξουσίας, τη χρήση βίας, τη σειρά δολοφονιών με πρόσχημα το κυνήγι κατά των ναρκωτικών, τον διογκούμενο αυταρχισμό της κυβέρνησης Ντουτέρτε.
Επιπλέον, έχει ασχοληθεί και καταγράψει το πώς τα social media χρησιμοποιούνται για να εξυπηρετούν τη διασπορά ψευδών ειδήσεων, να παρενοχλούν αντιφροντούντες και να χειραγωγούν την κοινή γνώμη.
Ο επίμονος Μουράτοφ
Ο Ντμίτρι Μουράτοφ, επί δεκαετίες υπέρμαχος της ελευθερίας έκφρασης στη Ρωσία, ήταν ένας από τους ιδρυτές, το 1993, της ανεξάρτητης εφημερίδας Novaja Gazeta.
Από το 1995 και για 24 χρόνια υπήρξε διευθυντής σύνταξης του εντύπου που έχει δημοσιεύσει κρίσιμα άρθρα και αποκαλύψεις για σειρά θεμάτων, από διαφθορά, αστυνομική αυθαιρεσία και βία, εκλογική απάτη και «τα εργοστάσια των τρολ» έως την κατάχρηση εξουσίας και τη χρήση των ρωσικών δυνάμεων εντός και εκτός χώρας.
Οι εχθροί της εφημερίδας έχουν απαντήσει με παρενοχλήσεις, απειλές, βία, αλλά και δολοφονίες. Από το 1993 οπότε και άρχισε να εκδίδεται, έξι από τους δημοσιογράφους της έχουν χάσει τη ζωή τους - μεταξύ αυτών και η Άννα Πολιτκόφσκαγια με τα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ της για τον πόλεμο στην Τσετσενία.
Παρά τις άγριες μεθόδους καταστολής, ο Μουράτοφ δεν ενέδωσε ποτέ στις απειλές, αρνούμενος πεισματικά να εγκαταλείψει την ανεξάρτητη πολιτική της εφημερίδας.
«Το Νόμπελ Ειρήνης στους Ρέσα και Μουράτοφ έχει στόχο να υπογραμμίσει τη σπουδαιότητα της προστασίας και της υπεράσπισης των θεμελιωδών αυτών δικαιωμάτων. Χωρίς ελευθερία έκφρασης και Τύπου, θα είναι δύσκολη η προώθηση της αδελφοσύνης μεταξύ των εθνών, του αφοπλισμού και μιας καλύτερης παγκόσμιας τάξης στους καιρούς μας» καταλήγει η ανακοίνωση της Επιτροπής.
Νόμπελ Λογοτεχνίας
Στον συγγραφέα Αμπντουλραζάκ Γκούρνα από την Τανζανία απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το 2021. Ο Γκούρνα, τα μυθιστορήματα του οποίου περιλαμβάνουν τα «Paradise» και «Desertion», γράφει στα αγγλικά και ζει στη Βρετανία. Έχει δημοσιεύσει συνολικά δέκα μυθιστορήματα και σειρά διηγημάτων.
Γεννήθηκε το 1948 και μεγάλωσε στο νησί της Ζανζιβάρης -ημιαυτόνομη περιοχή της Τανζανίας στον Ινδικό Ωκεανό- αλλά έφτασε στην Αγγλία ως πρόσφυγας στα τέλη της δεκαετίας του 1960.
Μέχρι την πρόσφατη συνταξιοδότησή του ήταν καθηγητής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Κεντ.
Νόμπελ Οικονομίας Ο γεννημένος στον Καναδά Καρντ τιμήθηκε με το μισό βραβείο «για την εμπειρική συνεισφορά του στα οικονομικά της εργασίας», ανέφερε η Ακαδημια.
Οι Άνγκριστ και Ίμπενς, ο πρώτος Αμερικαοϊσραηλινός και ο δεύτερος Αμερικανοολλανδός, μοιράζονται το άλλο μισό του βραβείου «για τις μεθοδολογικές συνεισφορές τους στην ανάλυση των αιτιακών σχέσεων».
Οι τρεις οικονομολόγοι «μας έφεραν νέες ιδέες σχετικά με την αγορά εργασίας και έδειξαν ποια συμπεράσματα μπορούν να αντληθούν από φυσικά πειράματα σε όρους αιτίων και συνεπειών», ανέφερε η επιτροπή που απονέμει το Νόμπελ.
Μια αναλυτική παρουσίαση των φετινών Νόμπελ Φυσικής, Χημείας και Ιατρικής από τοn Σπύρο Μανουσέλη που δημοσιεύτηκε στην "Εφημερίδα των Συντακτών" με τον τίτλο "Τα φετινά Νόμπελ στα πολύπλοκα συστήματα", ΕΔΩ.
