Όπως ενημερωθήκαμε από τους επικεφαλής Γ.Τσιρίδη και Π.Καμά κι όχι και από το γραφείο του δημάρχου, στην συνάντηση που θα γίνει την Τρίτη 27.10 θέμα θα είναι η υπόθεση της ανάπλασης στη Δραπετσώνα, ένα από τα μείζονα θέματα του δήμου μας. Η σύσκεψη αυτή θα γίνει με την παρουσία του πρώην γ.γ του δήμου κατά την πενταετία '14-'19 αρχιτέκτονα Γ. Ανδρεαδάκη που έχει αναλάβει σαν συνεργάτης δημάρχου την συγκρότηση της πολεοδομικής πρότασης του δήμου. Θα δοθούν εξηγήσεις, θα γίνουν προτάσεις και παρατηρήσεις κτλ. 

Ο δήμος έχει αποφασίσει να προχωρήσει με μια πολεοδομική μελέτη τροποποίησης του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου (ΓΠΣ), ενώ ο Τσιρίδης, που έχει ασχοληθεί πολλά χρόνια μ'αυτό το θέμα, πρότεινε ότι το νόμιμο είναι να ξεκινήσει με μια Προκαταρκτική Μελέτη Ανάπλασης. Είμαι βέβαιος ότι δεν κάνω λάθος αν ισχυριστώ ότι για το 99% των δημοτών αυτοί οι όροι θα φαντάζουν κινέζικα και ως εκ τούτου πως να κρίνουν ποια επιλογή είναι η πιο σωστή και αν έχει σημασία. Το να επιλέξεις την νόμιμη, για να αποφύγει ο δήμος διάφορα προβλήματα νομιμότητας που μπορούν να προκύψουν, είναι μία ασφαλής στάση.

Σε πολύ γενικές γραμμές οι μελέτες αυτές καθορίζουν τι θα γίνει από κάθε άποψη σε μία αδόμητη έκταση, που και με ποιους όρους, σε συνδυασμό με τον συντελεστή δόμησης, τις χρήσεις γης, τις κοστολογήσεις τα χρονοδιαγράμματα, τους οικονομικούς συντελεστές και τις ιδιοκτησίες, κ.ά.

Βρήκαμε κάποιες αναφορές στο google, που τις προσθέσαμε στο τέλος του άρθρου. Επειδή πάντως η καλή πολιτική οφείλει να έχει κι ένα παιδαγωγικό ρόλο με στόχο να ανεβαίνει το επίπεδο των δημοτών και των πολιτών βεβαίως, σε όλα τα νέα θέματα που εμφανίζονται στη δημόσια σφαίρα, αναμένουμε από τη Δημ. Αρχή και από τις Δημοτικές Παρατάξεις με κείμενά τους να εκλαϊκεύσουν με ένα κατανοητό τρόπο τα ουσιαστικά σημεία αυτών των όρων περί πολεοδομίας.

Γνώμες μου

Η ελεύθερη έκταση των 620 περίπου στρεμμάτων, που τα περισσότερα βρίσκονται στην περιοχή της Δραπετσώνας και δίπλα στο επιβατηγό λιμάνι του Πειραιά, είναι μία πεντάστερη περιοχή του Λεκανοπεδίου. Έχει όλα τα φόντα να γίνουν εκεί πράματα και θάματα που θα ανεβάσουν τους αισθητικούς, πολιτισμικούς, οικονομικούς, και κοινωνικούς δείκτες και σε βάθος χρόνου θα αναβαθμίσουν την ποιότητα ζωής στην ευρύτερη περιοχή του Πειραιά.

Το τι θα γίνει όμως εκεί, πως κι από ποιους, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη Δημοτική Αρχή. Ή πολεοδομική μελέτη ή η προκαταρκτική μελέτη, απ'ότι λένε οι ειδικοί παίζει μεγάλο ρόλο για τι μέλλει γενέσθαι, όπως και ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός.

Οι διαγωνισμοί σ'αυτές τις περιπτώσεις βοηθάνε. Ένας πανελλήνιος διαγωνισμός αρχιτεκτονικών ιδεών έγινε πριν τέσσερα χρόνια με ευθύνη της αντιπεριφέρειας Πειραιά. Θεωρώ ότι ο διαγωνισμός αυτός ήταν αναντίστοιχος με την πεντάστερη περιοχή της ανάπλασης. Και φυσικά δεν αναφέρομαι στην κριτική επιτροπή που έδωσε τα βραβεία, ούτε σ'αυτούς που συμμετείχαν. Η κριτική μου είναι επικεντρωμένη στο ύψος των βραβείων, που ήταν των 100 χιλ.ευρώ, όταν για τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό που έκανε ο δήμος για το Καστράκι των 20 στρεμμάτων το βραβείο ήταν 30 χιλ. ευρώ, κι αυτή είναι η κανονικότητα για τέτοιες περιπτώσεις.

Για να έπαιρναν μέρος σ'αυτόν το διαγωνισμό ντόπιοι ή ξένοι αρχιτέκτονες με σημαντικό και αναγνωρισμένο έργο μια καλή επιλογή θα ήταν ένας διεθνής διαγωνισμός με το βραβεία να κυμαίνονταν εκεί γύρω στις 350 χιλ.ευρώ. Υπάρχει και μία άλλη επιλογή, να αναθέσει ο δήμος σε έναν αρχιτέκτονα με ξεχωριστό και αναγνωρισμένο έργο τον σχεδιασμό της περιοχής των 620 στρεμμάτων. Και όχι μόνο για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό αλλά για για τις πολεοδομικές μελέτες, όπως και να αναθέσει σε ξεχωριστούς πολεοδόμους, πολιτικούς μηχανικούς και μηχανολόγους, σε βοτανολόγους και γεωπόνους, όπως και σε όλες εκείνες τις ειδικότητες που θα φέρουν σε πέρας αυτό το έργο. Τότε οι πιθανότητες να μας προκύψει ένα ποιοτικό έργο αντάξιο της πεντάστερης περιοχής θα είναι εμφανώς πολύ περισσότερες από ότι τώρα.

Με λίγα λόγια αν ήμουν δήμαρχος αυτό θα έκανα. Για τα ουσιαστικά, διεθνείς διαγωνισμούς με μεγάλα βραβεία και αναζήτηση των υπολοίπων βασικών ειδικοτήτων που εμπλέκονται στο έργο ανάμεσα σε επιστήμονες με περγαμηνές ή πολλά υποσχόμενους νέους, με τη δέσμευση ότι δεν θα έχουν τη δυνατότητα να επέμβουν στα σχέδια και το έργο τους, παρά μόνο συμβουλευτικά, ούτε οι δημοτικές υπηρεσίες ούτε οι εργολάβοι, ούτε ο κ. Ανδρεαδάκης. Το έργο αυτό τους ξεπερνάει και όποιος δεν το παραδέχεται δουλεύει εις βάρος μας. Ένας εμφανής λόγος είναι πως η συμβολή τους στα μικρά έργα στην παραλιακή των Λιπασμάτων και στην πλατεία Κύπρου, έχει μετριότατα αποτελέσματα.

Και στο Καστράκι δεν ξεκινήσαμε καθόλου καλά. Το αντιαισθητικό και αντιλειτουργικό τσιμεντένιο τείχος που περικλείει το πάρκο που θα γίνει εκεί, ιδέα του Ανδρεαδάκη θα πρέπει να είναι, μιας και το θεωρώ απίθανο η αρχιτεκτονική ιδέα που βραβεύτηκε στο διαγωνισμό του δήμου και που αυτοί που την έχουν δει τη θεώρησαν εκπληκτική, να πρότεινε αυτό το απαίσιο αντιβιοκλιματικό τείχος.

Όμως, όποια επιχειρήματα και αν επικαλεστώ, με δεδομένο ότι η αρχιτεκτονική είναι μία από τις τέχνες, στο τέλος μιας συζήτησης θα καταλήξω στο ότι αυτά τα έργα μου αρέσουν ή δεν μου αρέσουν, πράμα που σημαίνει ότι κρίνω με τα γούστα μου. Και στα γούστα του καθενός, τι να αντιτείνεις, απλά πας πάσο.

Υπάρχει όμως ένα σημείο που δεν ανάγεται στην υποκειμενικότητα του χρήστη/πολίτη. Κι αυτό έχει να κάνει με τον αγώνα που γίνεται παγκοσμίως ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Από όλες τις τέχνες αυτή που εμπλέκεται πρακτικά με αυτόν τον αγώνα είναι η αρχιτεκτονική. Αλλά μέχρι τώρα ο δήμος και σχεδόν όλες οι δημοτικές αρχές στην χώρα μας δίνουν την εντύπωση ότι δεν έχουν πάρει μυρωδιά γι'αυτόν τον αγώνα και την μεγάλη κρισιμότητά του για το μέλλον του πλανήτη. Δεν εννοώ φυσικά ότι συνειδητά ανήκουν στην κατηγορία του Τραμπ που θεωρεί ότι δεν τίθεται θέμα περιβαλλοντικής καταστροφής εξ αιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου, αλλά με τη στάση της η αυτοδιοίκηση δεν κάνει ότι μπορεί για να συμβάλλει στο μέτρο των δυνατοτήτων της σ'αυτόν τον αγώνα, ας πούμε με βιοκλιματικές αναπλάσεις και παρεμβάσεις εμπνευσμένες από την αρχή της αειφόρου ανάπτυξης, με αύξηση του πράσινου. Το τραγικό είναι ότι συνεχίζει να ενεργεί όπως δεκαετίες τώρα, μόνο που σ'αυτή τη φάση αυτές οι συνήθειες οξύνουν το πρόβλημα του κλίματος, που ήδη προκαλεί καταστροφές στις κοινωνίες αφήνοντας πίσω του νεκρούς και φορτώνοντάς τις με μεγάλα οικονομικά βάρη. Κι άντε τώρα να εξηγήσεις εσύ ο απλά δημότης τη στάση που ενισχύει την κλιματική αλλαγή όταν πρόκειται για δημοτικές αρχές που αυτοπροσδιορίζονται ως αριστερές. Επ'αυτού μία συνέντευξη της γνωστής Ναομί Κλάιν (Το δόγμα του σοκ) που απευθυνόμενη στην αριστερά λέει τα σύκα σύκα με έναν πειστικό κι εμπνευσμένο τρόπο για το μεγάλο πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής που αφορά όλους μας (η συνέντευξή της στο τέλος).

Ως φανταστικός δήμαρχος λοιπόν, θα επέμενα επιπλέον σε δύο ας πούμε αδιαπραγμάτευτα θέματα. Επειδή η περιοχή αυτή είναι η τελευταία μεγάλη ελεύθερη περιοχή της Β' Πειραιά και επειδή στην περιοχή αυτή Μητροπολιτικό πάρκο δεν υπάρχει, θα έκανα τα πάντα ώστε να δημιουργηθεί ένα τέτοιο βιοκλιματικό πάρκο υψηλού πρασίνου και εννοείται όχι με ζαρντινιέρες, τουλάχιστον 150 στρεμμάτων, όσο είναι δηλαδή ο Εθνικός κήπος. Να επισημάνουμε εδώ για όσους δεν αισθάνονται την ευεργετική επίδραση που έχουν τα μεγάλα πάρκα στη ζωή τους και στην αναβάθμιση της ποιότητας της ζωής των κατοίκων και της αξίας των γύρω περιοχών, ότι δεν υπάρχει πολίτης ή μελετητής που να έχει εκφράσει δημόσια άποψη εναντίον τους. Να υπενθυμίσουμε επίσης πως πέρα από το πάρκο που υπάρχει στου Νιάρχου, προβλέπεται να φτιαχτούν δύο ακόμα μεγάλα πάρκα στη νότια παραλιακή ζώνη, ένα οικολογικό 200 στρεμμάτων στο Φλοίσβο από την Περιφέρεια Αττικής κι ένα κοντά στα 2000 στρέμματα στο Ελληνικό. Η διαφορά βγάζει μάτι εις βάρος μας. Να προσθέσουμε επίσης το αυτονόητο. Τα πάρκα και γενικά το πράσινο είναι ένα από τα όπλα μας για να πολεμήσουμε την κλιματική αλλαγή.

Και η δεύτερη επιλογή θα ήταν να διαμόρφωνα όρους τέτοιους ώστε να προσέλκυα ιδιώτες επενδυτές, όχι φυσικά απ'αυτούς τους κρατικοδίαιτους και διαπλεκόμενους που στην χώρα αυτή έχουν μακριά παράδοση. Κι αυτό πέρα από όποιες δημόσιες επενεδύσεις που θα φρόντιζα να εξασφαλίσω από ελληνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα. Όρους τέτοιους που θα εξασφάλιζαν ότι δεν θα προκαλούσαν κακό στην περιοχή και στους κατοίκους. Και επενδύσεις ιδιωτών, διότι οι δημόσιες έχουν περιορισμένο όριο όταν το πρόβλημα της χώρας μας ήταν είναι και θα είναι τα δημοσιονομικά που έχουν ως αποτέλεσμα και θα έχουν για πολλά χρόνια ακόμη τη μεγάλη ανεργία. Γι'αυτό που έχω πειστεί από τη ζωή που λέγανε οι παλιοί αριστεροί, είναι πως όσες υψηλότερες είναι οι επενδύσεις τόσες περισσότερες είναι οι πιθανότητες να προκύψουν πολλές νέες θέσεις εργασίες. Και έχω την θέση πως είναι εντελώς λάθος να μην ενδιαφέρονται οι δήμοι για την ανεργία και να μην κάνουν ότι μπορούν για την καταπολέμησή της. Κι εμείς στην περιοχή ανάπλασης μπορούμε να κάνουμε αρκετά.

Αν πολλοί συνδημότες μας ζήλεψαν, με την καλή έννοια, την είδηση που η επένδυση του ενός δισεκατομμυρίου της microsoft θα γίνει στο Λαύριο σε μία έκταση 30 στρεμμάτων, τότε χαίρομαι, διότι θεωρώ ότι αυτό είναι ένα αισιόδοξο μήνυμα. Έχω την άποψη ότι τέτοιου τύπου επενδύσεις θα προκαλούν καλό όχι μόνο γενικά στην πατρίδα μας αλλά και ειδικά στην ευρύτερη περιοχή που θα λειτουργήσουν. Μεγάλες επενδύσεις που και υψηλή προστιθέμενη αξία παράγουν και δεν καταστρέφουν το περιβάλλον και την υγεία μας και βρίσκονται στην καρδιά του εμπορίου της παγκοσμιοποιημένης εποχής μας. Και το σωστό σ'αυτή τη συγκυρία είναι να δοθεί αέρας και χώρος ώστε να συμμετέχουν στην περιοχή της Ανάπλασης τέτοιοι ιδιώτες επενδυτές, με δικούς μας φυσικά όρους. Ένα πάντως είναι το σίγουρο για όσους έχουν μία επαφή με την πραγματικότητα. Όσα περισσότερα χρήματα πέσουν σ'αυτή την περιοχή των 620 στρεμμάτων, τόσες μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες το συνολικό έργο που θα προκύψει να είναι ανάλογο της πενταστερίας της. Όσο λιγότερα τόσο είναι είναι πιο πιθανό να μας προκύψει κάτι αφόρητα μέτριο και φτηνιάρικο, από εκείνα τα έργα που συνήθως προσφέρουν ελάχιστα από όσα θα μπορούσαν κι ο χρόνος συνήθως τα καταδικάζει στην ανυπαρξία.

Γι'αυτή την περιοχή να υπενθυμίσουμε και ένα σημείο που υπάρχει στην τροπολογία που έφτιαξε ο δήμος, ο Λαφαζάνης την κατέθεσε στη Βουλή και ψηφίστηκε επί υπουργίας Σκουρλέτη το 2015. Να το υπενθυμίσουμε διότι θεωρούμε σημαντικό αυτό το σημείο για την ολοκλήρωση της δυναμικής της, κι αυτό έχει να κάνει με την σύνδεσή της με τον Πειραιά και το Κερατσίνι.

Προτείνει λοιπόν ο νομοθέτης στο σημείο (δ) του άρθρου 28 του νόμου 4342/2015 ( εδώ ) " Εξασφάλιση αποτελεσματικής προσπέλασης με μέσα σταθερής τροχιάς για την εξυπηρέτηση του Πειραιά, αλλά και για τη σύνδεση της περιοχής με το δήμο Κερατσινίου − Δραπετσώνας». Αν ο πραγματικός νυν δήμαρχος εκτιμήσει ότι θα κάνει καλό στην πόλη μας αυτή η πρότασή του, τότε θα πρέπει να την επεξεργαστεί και να την προτείνει στην Πολιτεία εν όψει της συζήτησης των σχεδίων που θα διαμορφώσει τις νέες γραμμές μετρό και τραμ εκείνων των προγραμμάτων που θα ξεκινήσουν το 2027. Επί του παρόντος πάντως αυτή η περιοχή είναι προσπελάσιμη σε όσους έχουν ιδιωτικά μέσα μετακίνησης και σε όσους λίγους αντέχουν να χρησιμοποιούν το τρόλεϋ και το λεωφορείο. Ε ναι, και σε όσους αρέσκονται να πεζοπορούν.

Υπάρχει ένας σημαντικός παράγοντας που από χέρι ξεδοντιάζει την πενταστερία της περιοχής της ανάπλασης κι αυτό όλοι το γνωρίζουμε πως είναι η μελισσανιδίλα. Όσο αυτός ο ατμοσφαιρικός ρύπος ζει και βασιλεύει, ρύπος που προκαλεί βλάβες στη υγεία του κόσμου, σοβαρή επένδυση δεν υπάρχει περίπτωση να την τολμήσει ο οποιοσδήποτε δημόσιος φορέας ή ιδιώτης επενδυτής. Είτε με μετεγκατάσταση της Oil One, είτε με προηγμένα φίλτρα και αυστηρότατους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας, είναι μεγάλη ανάγκη να τελειώνουμε μ'αυτήν τη δυσοσμία, αν θέλουμε να δούμε άσπρη μέρα. Κι έχει υποχρέωση να την τελειώσει το πολιτικό προσωπικό που κυβέρνησε τα τελευταία εφτά χρόνια, αυτό που τη δημιούργησε, ή συμπληρωματικά ένα Ευρωπαϊκό Περιβαλλοντικό Δικαστήριο.

Τι νόημα έχουν όλα αυτά τώρα; Σχεδόν καμία. Τα γράφω γιατί "Θέλω να τα πω", όπως κάτι ανάλογο έκανε ο Άκης Πάνου το 1982 στον ομότιτλο δίσκο του εξ αιτίας μιας εσωτερικής ανάγκης που τον πίεζε. Τα γράφω επίσης ελπίζοντας πως σε μια άλλη εποχή, νέοι ανοιχτόμυαλοι, καλλιεργημένοι και κοσμοπολίτες που δεν θα ιδιωτεύουν, θα ενδιαφερθούν να έλθουν σε επαφή με μία άλλη εν δυνάμει πραγματικότητα απ'αυτή που θα μας προκύψει εκτός απροόπτων από τα έργα που έχει βάλει μπρος η Δημ.Αρχή. Και που πρέπει να τονίσω ότι πρόκειται για μια άλλη σύλληψη εξαιτίας των ιδεών, των αναγκών και των επιθυμιών που με διαμόρφωσαν μέσα σε φιλίες και αγώνες, όπως και σε προσεγγίσεις παρομοίων έργων ανάπλασης.

Μια σύλληψη που όμως, δεν αρνείται συλλήβδην όλες τις επιλογές της δημ.αρχής. Ας πούμε, η κίνηση απαλλοτρίωσης που έκανε με τον αντιπεριφερειάρχη Πειραιά κ.Γαβρίλη το 2018 για το ποσόν των 11 εκ.ευρώ, και με δεδομένο ότι η Εθνική Τράπεζα είχε στα κιτάπια της κοστολογήσει την περιοχή των Λιπασμάτων με το ποσόν των 100 εκ.ευρώ περίπου, θεωρώ ότι είναι μία καλή κίνηση. Η απόφαση γι'αυτήν την απαλλοτρίωση ακούστηκε ότι θα βγει από το ΣτΕ που προσέφυγε η Εθνική, στις αρχές του 2021 και ελπίζω να είναι υπέρ του δήμου.

Να προσθέσω και μία παρατήρηση. Το ας πούμε αδιάφθορο πολιτικό προσωπικό σε πολλές χώρες του κόσμου χοντρικά χωρίζεται σε δύο κατηγορίες ανάλογα με το κριτήριο της ανάθεσης έργων. Στην μία ομάδα ανήκουν αυτοί οι πολιτικοί που λόγω και χαρακτήρα αλλά και γενικότερης κοινωνικής παιδείας νιώθουν ασφαλείς και έχουν εμπιστοσύνη σε ανθρώπους με τους οποίους έχουν διαφόρων τύπων δεσμούς, όπως οικογενειακούς, συντροφικούς, φιλικούς, συναδελφικούς, καταγωγής, κ.ά. Σ'αυτούς αναθέτουν έργα, μ'αυτούς συνομιλούν.

Στην άλλη ομάδα ανήκουν οι πολιτικοί που ψάχνουν να βρουν στην ευρύτερη αγορά, επιστήμονες και τεχνικούς που έχουν να παρουσιάσουν ένα ξεχωριστό έργο που κινείται σε μια ενδιαφέρουσα τροχιά με ανθρωπιστικό πρόσημο και διαφέρει από τον μέσο όρο κοινοτοπίας που χαρακτηρίζει στο πεδίον της ειδικότητάς τους την εποχή τους. Για το έργο της ανάπλασης η γνώμη μου είναι πως καλύτερη λύση είναι οι πολιτικοί της δεύτερης ομάδας. Και τέτοιοι υπάρχουν ακόμη και σ'αυτήν την χώρα, έστω και λίγοι σε κάθε κόμμα και αρκετοί περισσότεροι έξω απ'αυτά. Πολιτικοί που η υπεράσπιση με τις πράξεις τους της αξιοκρατίας είναι κάτι που τους χαρακτηρίζει.

Πολιτικοί της εθνικής κατηγορίας ή της τοπικής αυτοδιοίκησης που σχεδιάζουν και υλοποιούν μεγαλόπνοα σημαντικά έργα, όχι φυσικά σαν τον "Μεγάλο Περίπατο" ( που γιατί άραγε πήγε άπατος;), που προσπαθούν να εμπλέξουν τον κόσμο σε συζητήσεις και πρωτοβουλίες, όπως έπραξε η δημ.αρχή της Βαρκελώνης του σοσιαλιστή Πασκουάλ Μαραγάλ όταν σχεδίαζε την πόλη για τους Ολυμπιακούς αγώνες του '92. Πολιτικοί που εμπνέουν και ανεβάζουν την ποιότητα του πολιτικού παιχνιδιού δίνοντας πρόσβαση και σε όλους εκείνους τους πολίτες που θέλουν να ακουστεί η γνώμη τους μέσα από καθαρές και δημοκρατικές διαδικασίες, κόσμο που θέλει να προσφέρει αφιλοκερδώς στους γύρω του, στην περιοχή του, στην πατρίδα.

Με λίγα λόγια για την ανάπλαση στη Δραπετσώνα που προσφέρεται για σπουδαία πράματα, η ιδέα μου είναι πως αξίζει με κορυφαίους να κυνηγήσουμε κορυφές στην περιοχή αυτή.

Η συνέντευξη της Ν.Κλάιν: "Να γίνει η Αριστερά πιο γενναία και πιο τολμηρή"

 Για όποιον ενδιαφέρεται να πάρει μία ιδέα από τα πολεοδομικά

ι) Σε "κουτάκια" τα διάφορα στάδια μιας ανάπλασης  

ιι)  ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΣΤΙΚΩΝ ΒΙΟΚΛΙΜΑΤΙΚΩΝ ΑΝΑΠΛΑΣΕΩΝ